Sevgili 3. Sınıf Öğrencileri,

Bu ders notu, "Tartma" konusuyla ilgili bilgilerinizi pekiştirmeniz ve sınavlarda başarılı olmanız için özel olarak hazırlandı. Testinizdeki soruları analiz ederek, tartma konusuyla ilgili bilmeniz gereken tüm temel bilgileri ve problem çözme yöntemlerini bir araya getirdik. Bu notları dikkatlice okuyarak ve anlamaya çalışarak konuya tam hakim olabilirsiniz.

Özet

Bu test, kütle birimleri olan kilogram (kg) ve gram (g) arasındaki ilişkileri, yarım ve çeyrek kilogram kavramlarını, terazi kullanımını ve kütle ile ilgili günlük hayatta karşılaşabileceğiniz problem türlerini kapsamaktadır. Özellikle toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerini kullanarak kütle hesaplamaları yapma beceriniz ölçülmektedir.

Konu Anlatımı

1. Kütle Nedir ve Birimleri Nelerdir?

• Kütle: Bir cismin madde miktarına kütle denir. Kütleyi ölçmek için terazi kullanırız.
• Kilogram (kg): Büyük kütleleri (insan ağırlığı, sebze, meyve, un çuvalı gibi) ölçmek için kullanılır. Kilogramın kısaltması "kg"dir.
• Gram (g): Küçük kütleleri (baharat, altın, ilaç, bir dilim ekmek gibi) ölçmek için kullanılır. Gramın kısaltması "g"dir.

💡 İpucu: Hangi birimi kullanacağımıza, tartacağımız şeyin büyüklüğüne göre karar veririz. Ağır şeyler için kilogram, hafif şeyler için gram!

2. Kilogram ve Gram Arasındaki İlişki

• 1 kilogram (kg) = 1000 gram (g)
• Bu ilişkiyi bilmek, birimler arasında dönüşüm yaparken çok önemlidir.

⚠️ Dikkat: 1 kg'ın 1000 g olduğunu unutmak, problemlerde yanlış sonuçlara yol açabilir.

3. Yarım ve Çeyrek Kilogram Kavramları

• Yarım Kilogram: 1 kilogramın yarısıdır. Yani 1000 gramın yarısıdır.
  • 1 yarım kg = 500 gram (g)
  • 1 kilogram = 2 yarım kilogram
• Çeyrek Kilogram: 1 kilogramın çeyreğidir (dörtte biridir). Yani 1000 gramın dörtte biridir.
  • 1 çeyrek kg = 250 gram (g)
  • 1 kilogram = 4 çeyrek kilogram

💡 İpucu: Yarım ve çeyrek kavramları, kesirlerle kütle hesaplamalarında size yardımcı olur.

4. Terazi ve Tartma İşlemi

• Terazi: Kütle ölçmek için kullanılan alettir.
• Denge Durumu: Terazinin iki kefesindeki kütleler eşit olduğunda terazi dengede durur.
• Ağır ve Hafif: Terazi dengede değilse, aşağı inen kefe daha ağır olanı, yukarı kalkan kefe ise daha hafif olanı gösterir.

⚠️ Dikkat: Terazinin hangi tarafının aşağıda olduğuna bakarak hangi nesnenin daha ağır olduğunu anlayabiliriz. Aşağıda olan daha ağırdır!

5. Kütle ile İlgili Problem Çözme Adımları

Kütle problemleri genellikle toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerini içerir. Problemleri çözerken şu adımları takip etmek işinizi kolaylaştırır:

• Problemi Anla: Ne isteniyor? Hangi bilgiler verilmiş?
• Plan Yap: Hangi işlemleri yapman gerekiyor? (Toplama, çıkarma, çarpma, bölme, birim dönüştürme?)
• Hesapla: İşlemleri dikkatlice yap.
• Kontrol Et: Cevabın mantıklı olup olmadığını kontrol et.

a. Toplama ve Çıkarma Problemleri

Birden fazla kütleyi bir araya getirme (toplama) veya bir kütleden bir kısmını ayırma (çıkarma) durumlarında kullanılır.

• Örnek: İki kişinin toplam kütlesi, bir torbadaki ürünlerin toplam kütlesi, bir miktar kütlenin satıldıktan sonra kalanı.

b. Çarpma ve Bölme Problemleri

Aynı kütleye sahip birden fazla nesnenin toplam kütlesini bulmak için çarpma, bir kütleyi eşit parçalara ayırmak için bölme kullanılır.

• Örnek: Bir yumurtanın kütlesi biliniyorsa 10 yumurtanın kütlesi (çarpma), belirli bir miktar fıstığın eşit paylaştırılması (bölme).

c. Çok Adımlı Problemler

Birden fazla işlem gerektiren problemlerdir. Genellikle kütle, para ve zaman gibi farklı bilgileri bir araya getirir.

• Örnek: Alışveriş problemleri (kilogram fiyatı, toplam ödenen para, alınan miktar), asansör kapasitesi problemleri.

d. Kesirlerle Kütle Problemleri

Bir bütün kütlenin belirli bir kesir kadarını bulma veya kalan miktarı hesaplama durumlarında kullanılır.

• Örnek: 50 kg cevizin 1/5'i satılırsa ne kadar kalır?

6. Günlük Hayatta Kütle ve Terazi

• Terazi, manav, bakkal, kuyumcu gibi birçok meslekte kullanılır.
• Marketlerde ürünlerin fiyatları genellikle kilogram veya gram üzerinden belirlenir.
• İnsanlar kendi kütlelerini (ağırlıklarını) ölçmek için tartı kullanır.

💡 İpucu: Problemleri çözerken, verilen bilgilerin günlük hayatta ne anlama geldiğini düşünmek, çözüme ulaşmanızı kolaylaştırır.

Unutmayın: Matematik, sadece sayılarla değil, aynı zamanda günlük hayatımızdaki ölçümlerle de ilgilidir. Kütle konusu da bunlardan biridir. Bol bol pratik yaparak ve bu notları tekrar ederek konuyu çok daha iyi anlayacaksınız. Başarılar dileriz!