ZARFLAR (BELİRTEÇLER)

Filleri zaman, durum, miktar, soru, sebep gibi yönlerden tamamlayan sözcüklere zarf denir.

Zarflar sadece fiilleri anlam yönünden tamamlamaz; fiilimsilerin, sıfatların ve kendi türünden sözcükleri de çeşitli yönlerden kuvvetlendirir ya da sınırlandırır. “Burada işler ağır ilerliyor.” cümlesinde “ağır” sözcüğü, “ilerliyor” fiilinin anlamını etkilemiştir.

— “Zor geçinen ailelere yardım etti.” cümlesinde “zor” sözcüğü, “geçinen” fiilimsinin anlamını etkilemiştir.

— “Sen gidince bu şehirde çok yalnız kaldı.” cümlesinde “çok” sözcüğü, “yalnız” zarfının anlamını etkilemiştir.

— “Pek güzel sözler sarf etmedi senin için.” cümlesinde “pek” sözcüğü, “güzel” sıfatının anlamını etkilemiştir.

1. Durum (Hâl) Zarfları

2. Zaman Zarfları

3. Yer-Yön Zarfları

4. Azlık-Çokluk (Nicelik / Miktar) Zarfları

5. Soru Zarfları

Örnek:

“Pek güzel konuştu.” tümcesinde (cümlesinde) “pek” sözcüğünün gördüğü görevi olduğu gibi yüklenen sözcük, aşağıdaki tümcelerden hangisinde vardır?

A) Başka konularda olduğu gibi, bu konuda da çok yazı yazdı.
B) Bu yemeği sevmemesine karşın bugün nedense çok yedi.
C) Sonradan e| attığı bu işte de kendisine çok kâr sağladı.
D) Söz dinlememekte, bildiğini yapmakta, o artık çok oldu.
E) Bu fırtınalı, yağmurlu gecede çok iyi uyumadı.

(1987 — ÖSS)

çözüm:

Verilen cümlede “pek” sözcüğü “güzel” durum zarfının derecesini belirtmiştir. E seçeneğindeki “çok” sözcüğü de “iyi” durum zarfının derecesini belirtmektedir. Cevap E seçeneğidir.