Yüzey Gerilimini Etkileyen Faktörler 9.Sınıf Fizik
Yüzey Gerilimini Etkileyen Faktörler
» Sıvının türü yüzey gerilimini etkiler. Örneğin; cıva, yağ ve suyun yüzey gerilimi farklıdır.
» Sıcaklık ile yüzey gerilimi ters orantılıdır. Sıcaklık arttıkça yüzey gerilimi azalır. Madde soğutulduğunda yüzey gerilimi artar.
» Yoğunluk arttıkça yüzey gerilimi artar. Suyun içine tuz atılırsa suyun yüzey gerilimi artar.
» Yüzey gerilimi fazla olan sıvıya sıvıda çözünmeyen başka bir sıvı eklendiğinde sıvının yüzey gerilimi azalır.
Sıcaklık arttıkça ve deterjan kullanılınca suyun yüzey gerilimi azalır. Böylelikle yüzey gerilimi azalan su damlası kiri içine alır. Çamaşırların kiri temizlenmiş olur.
I. Yağmur damlalarının küre şeklinde olması
II. Toplu iğnenin su yüzeyinde yüzmesi
III. Havlunun suyu emmesi
Bu durumlardan hangileri yüzey gerilimine örnek oluşturur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I, II ve III
Çözüm:
1. Yağmur damlasının küresel şekil almasında kohezyon kuvveti yüzünden oluşan yüzey gerilimi etkilidir. En dış yüzeyin küresel olarak dengede kalması yüzey gerilimi yüzündendir.
Il. Toplu iğnenin su yüzeyinde yüzmesinde su yüzeyi esnek zar gibi davranır ve yüzey gerilimi etkilidir.
II. Havlunun suyu emmesinde kılcallık etkilidir.
Cevap: C
Yüzey Gerilimini Etkileyen Faktörler konu anlatımı 9. sınıf fizik ders notu
Maddelerin atomik özellikleri ve bağ yapıları birbirinden farklı olduğu için her maddenin yüzey gerilimi farklıdır. Bu nedenle yüzey gerilimi ayırt edici bir özelliktir ve her sıvının kendine ait bir yüzey gerilimi katsayısı vardır. Yüzey gerilimine etki eden faktörler aşağıdaki gibidir.
I. Maddenin cinsine bağlı olan yüzey gerilimine etki eden faktörlerden biri sıcaklıktır. Yüzey gerilimi sıcaklıkla ters orantılıdır. Sıcaklığı artan bir maddenin yüzey gerilimi azalır. Madde soğudukça yüzey gerilimi artar. Sıcak çorba, puding veya sütün soğuma sürecinde yüzey gerilimi artacağından yüzeyde kohezyon kuvvetinin de etkisiyle yağ molekülleri kaymak gibi bir tabaka oluşturur.
III. Yüzey gerilimi düşürülmek istenen sıvıya bu sıvıda çözünmeyen farklı bir sıvı eklendiğinde yüzey gerilimi azalır. Sıvı yüzeyindeki moleküllerin diğer sıvı molekülleriyle yaptığı etkileşimden dolayı yüzey gerilimi düşer. Eklenen sıvı, diğer sıvı ile tamamen karışabiliyorsa aralarında yüzey gerilimi yoktur.