Keşmir Sorunu

İngilizlerin, Hindistan’daki sömürgeyi bitirmelerinin ardından bölgede Hindistan ve Pakistan adı altında iki devlet kurulmuştu. Bu iki devletin arasında başlayan sorunlar günden güne artarak devam etmiştir. İki ülke arasındaki en önemli sorun Keşmir Bölgesi olmuştur.

Keşmir; Hindistan, Pakistan, Afganistan ve Çin gibi dört devletin kesiştiği noktada, yer altı zenginliklerine sahip, verimli toprakları olan ve halkın çoğunluğunun Müslüman olduğu bir bölgedir.

Pakistan, halkının çoğunluğu Müslüman olan bölgenin kendisine ait olduğunu savunuyordu. Buna karşılık Hindistan ise Keşmir Mihracesinde alınan karar gereği kendisine ait olduğunu iddia ediyordu. Bu iddialar sonrasında iki ülke 1948 yılında ilk kez bölge için savaştılar.

Birleşmiş Milletler olaya müdahale etti ve Keşmir’de halk oylaması yapılması kararıyla ateşkesi sağladı. Pakistan Keşmir’in % 30’una hakim olurken Hindistan %70’lik bölümüne sahip oldu. BM’nin halk oylaması kararına rağmen Hindistan günümüze kadar bölgede halk oylaması yapmamıştır.

Keşmir’de yaşanan sorun iki devletin dış politikasında etkili olmuştur. Pakistan ABD yanlısı politika izlerken, Hindistan SSCB’ye yakın durmuştur. Tibet işgalinde Çin ile Hindistan karşı karşıya gelmiş ve Pakistan Çin’i desteklemiştir.

1963 yılından itibaren dengeler değişmeye başlamıştır. Hindular ile Müslümanlar arasındaki mücadele 1965 yılında savaşa dönüşmüştür. BM’nin araya girmesiyle savaş durmuştur. Çin, Hindistan’a karşı sert bir tavır sergilemiştir. ABD dengeyi sağlamak amacıyla Hindistan yanlısı politika izlemiştir. Pakistan’da SSCB’ye yaklaşmaya başlamıştır.

Taşkent Deklarasyonu: 10 Ocak 1966 yılında Pakistan ile Hindistan arasında SSCB’nin arabuluculuğuyla imzalamıştır. Buna göre iki ülke 1965’ten önceki sınırlarına döneceklerdi ve sorunu barışçı yollarla çözeceklerdi.