Yüklü Parçacıkların Manyetik Alandaki Hareketi video konu anlatımı 11. sınıf fizik

Yüklü Parçacıkların Manyetik Alandaki Hareketi video konu anlatımı 11. sınıf fizik

Kategoriler: Ders Videoları
Cepokul

Elektrik ve manyetizma birbiri ile bağlantılı iki olgudur. Durgun elektrik yükleri çevrelerinde elektrik alanlar meydana getirirken bu yükler hareketlendiğinde çevrelerinde elektrik alanlarla birlikte manyetik alanlar da meydana getirir. Yüklü parçacıklara etki eden elektriksel kuvvetin büyüklüğü elektrik alan şiddeti ve parçacıkların yük miktarına bağlı olarak değişir. Elektriksel kuvvetin büyüklüğü ise F q = $ E olur. Yüklü parçacıklara etkiyen bu elektriksel kuvvet cisimlerin hızının ve kinetik enerjilerinin değişmesine neden olur. Yüklü parçacıkların hareket ettiği manyetik alanla birlikte aynı ortamda elektrik alan da bulunabilir. Bu durumda yüklü parçacığa hem manyetik kuvvet hem de elektriksel kuvvet etki eder.

Yapılan deneyler yüklerin elektrik ve manyetik alanlara birbirinden bağımsız olarak tepki verdiğini göstermiştir. Buna göre bir manyetik alanla birlikte ortamda elektrik alan bulunduğunda yüklü parçacığa etki eden net kuvvet elektriksel ve manyetik kuvvetin bileşkesi alınarak F E = + q q $ ( ) V x B bağıntısıyla bulunur. Bu bağıntı klasik fiziğin birçok alanındaki gelişmelere katkı sağlayan Hendrik Lorentz’ in (Hendirik Lorents) anısına Lorentz kuvvetleri olarak anılır.

Lorentz kuvvetinin etkisiyle yüklü parçacıkların yörüngelerinin ve hızlarının değiştirilebilmesi birçok teknolojik gelişmeye zemin hazırlamıştır. İletken çubukların ve tellerin manyetik alan içinde hareketi ile indüksiyon elektromotor kuvvetleri oluşur. Benzer şekilde manyetik alan içinde geniş metal şerit ve levhaların hareketleri sonucu metal yüzeyinde indüksiyon akımları oluşur. Bunlara girdap akımları denir. İletkenin içerisinde sürekli dönen akım, kendi hareketlerine dik olarak Lorentz kuvvetine maruz kalan elektronlardan kaynaklanmaktadır. Girdap akımı, suda kürek çekerken oluşan küçük anaforlara benzetilebilir.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar