YOĞUŞMA, BULUT, SİS

YOĞUŞMA

Havadaki su buharının sıvıya da katı hale dönüşmesine yoğunlaşma denir.
Yoğuşmanın gerçekleşmesinin temel şanı havanın soğumasıdır. Yoğuşmanın gerçekleşebilmesi için havanın doyma noktasına ulaşması (Bağıl nemin %100 olması) gerekir.

Bir hava kütlesinin yağış bırakabilmesi için;
mutlak nem maksimum nemi geçmeli
sıcaklık azalmalı
bağıl nem % 1oo’ü geçmeli
havada nem açığı olmamalı
hava kütlesi neme doymalı
hava kütlesinin yönü denizden karaya doğru olmalı
bir hava kütlesi yükselmeli

(olduğu yerde —> konveksiyonel, bir dağ yamacı boyunca —> orogratik, bir cephe boyunca —> cephe )

BULUT

Yükselici hava hareketlerine bağlı olarak havanın içindeki nemin yükseklerde soğumasıyla bulut oluşur.

Bulut Çeşitleri

1. Yüksek bulutlar (sirüsler)

• 7000 m’den yükseklerde oluşmuş saçak, tüy ya da ince iplikler biçimindeki bulutlardır.
• Yağış getirmezler.
• Gezici bir siklonun (alçak basınç) yaklaştığını ve havanın bozacağını gösterir.

2. Orta yükseklikte bulutlar (kümülüsler)

• 3000-7000 m arasında görülen bulutlardır.
• Genellikle alt kısımları düz ve siyahtır.
• İri su taneciklerinden dolayı siyah renklidir.
• Bazıları sağanak yağışlara neden olur.

3. Alçak bulutlar (stratüsler)

• Yeryüzünden 3000 m yüksekliğe kadar görülen bulutlardır.
• Yoğunlukları fazla olduğu için koyu renklidir.
• Yağışlara neden olurlar.
• Yeryüzünün üstünde asılı halde dururlar.

4. Nimbüs bulutları

Kalın, sık, siyah renkli yağış getiren bulutlardır.

sis

Yeryüzünün çok yakınında oluşan bulutlara denir.

Oluşumlarına göre sisler

Rüzgar sıcak denizden soğuk denize esince soğuk denizler üzerinde sis oluşur.

Rüzgar sıcak karadan soğuk denize esince deniz üzerinde sis oluşur.

Rüzgar ılık denizden soğuk karaya eserse karada sis oluşur.

Serin denizler üzerinde hava kütlesinin alçalma hareketi deniz üzerinde sis oluşturur.

Yere dokunan yoğuşmalar sonucu sis oluşur.

Sıcak cephelerden alttaki soğuk hava içine olan yağış yerde sis oluşturur.

Yağış Çeşitleri

0 ^oC’nin üstündeki yağışlar

Yağmur: Buluttaki su taneciklerinin soğuması sonucu birleşerek su damlaları haline gelmesi ve yer çekiminin etkisiyle yeryüzüne düşmesidir.

çiy: İlkbahar veya yaz mevsiminde geceleyin havanın soğumasıyla havada bulunan su buharının cisimlerin, bitkilerin yapraklarında yoğunlaşarak oluşturduğu su damlacıklarıdır.

0 ^oC’nin altındaki yağışlar

Kar: Havadaki su buharının buz kristalleri şeklinde yoğunlaşmasıdır.

Dolu: Hava kütlesinin çok hızlı bir şekilde yükselerek soğumasıyla oluşur. Bir kaç mm ile bir kaç cm arasında boyutları değişir. Genellikle orta kuşakta ilkbahar ve yaz aylarında görülür.

Kırç: Havadaki su buharının soğuk cisimler üzerinde buz parçacıkları şeklinde yoğunlaşması şeklinde oluşur.

Kırağı: Soğumanın çok fazla olduğu yerlerde havanın temas ettiği yerlerde buz kristalleri şeklinde oluşan yağış türüdür.