Dağ: Çevresine göre yüksekte kalan, tabandan zirveye doğru yamaçları eğimli yeryüzü şekillerine dağ denir.

Yurdumuz dağlık bir ülkedir. Ülkemizde yükseklik batıdan doğuya doğru artar. iç ve Doğu Anadolu’da sönmüş volkanik dağlar vardır.

Geçit: Dağlık bölgelerde ulaşım oldukça zordur. Bu alanlarda ulaşıma imkân veren bölümlere geçit denir.

Ova: Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklerdir. Bu yerlerde akarsular, derin vadiler açmadan yüzeyden akar. Yurdumuzda çoğunlukla kıyı ovaları olduğu gibi, iç kısımlarda yüksekte olan ovalar da vardır.

Plato: Çevresine göre yüksekte kalmış ve derin akarsu vadileri ile yarılmış düzlüklerdir.

Yurdumuzun iç ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri geniş platolarla kaplıdır.

Körfez: Denizlerin karaların içine doğru sokulmuş şekline denir.

Akarsu: Yağmurların, eriyen kar sularının ve kaynaklardan çıkan suların yeryüzünde eğim boyunca akmasıyla meydana gelen sulara denir.

Delta: Denize ulaşan bazı akarsuların kıyıda ve denizde oluşturduğu üçgen veya çatal biçiminde alanlar denir.

Deniz ve Göller:

• Yer altı sularının birikmesi veya yer kabuğunun çökmesi sonucu oluşan su birikintileridir.
• Büyük göller arasında ABD’deki Büyük Göller örnektir.

Yarımada:

• Karadan çıkıntı yapan, üç tarafı su ile çevrili kara kütlesidir.
• İspanya’nın İber Yarımadası bir örnektir.

Adalar:

• Denizlerde ve okyanuslarda bulunan küçük kara parçalarıdır.
• Pasifik Okyanusu’ndaki Hawaii Adaları bir örnektir.

Çöl:

• Yağışın çok az olduğu, genellikle sıcak ve kumluk bölgelerdir.
• Sahra Çölü, dünyanın en büyük sıcak çölüdür.

Ormanlar ve Fundalıklar:

• Ağaçlar, bitkiler ve diğer bitki örtüsüyle kaplı alanlardır.
• Amazon Ormanları, dünyanın en büyük yağmur ormanıdır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi bir yer şekli değildir?
A) Dağ
B) Vadi
C) Ova
D) Şehir
Çözüm:
Dağ, vadi ve ova yer şekilleridir. Ancak şehir, insanların yaşadığı bir yerleşim yeridir ve yer şekli değildir.
Doğru cevap: D

---

2. Yeryüzü şekillerinden olan dağların özelliklerinden biri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Genellikle düz ve geniş alanlardır.
B) Yükseltisi azdır ve tarım için uygundur.
C) Yükseltisi fazla olan, zirveleri genellikle karla kaplı alanlardır.
D) Su birikintilerinin olduğu alanlardır.
Çözüm:
Dağlar, yükseltisi fazla olan ve genellikle zirveleri karla kaplı alanlardır.
Doğru cevap: C

---

3. Aşağıdaki yer şekillerinden hangisi tarım için daha elverişlidir?
A) Dağ
B) Ova
C) Plato
D) Vadi
Çözüm:
Ovalar düz ve geniş alanlar oldukları için tarım için en elverişli yer şekilleridir.
Doğru cevap: B

---

4. Platolar ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Su altında bulunan yükseltilerdir.
B) Genellikle alçak alanlardır.
C) Akarsular tarafından derin vadilerle yarılmış düz yüksek alanlardır.
D) Genelde bataklık alanları içerir.
Çözüm:
Platolar, akarsular tarafından yarılmış, düz ve yüksek alanlardır.
Doğru cevap: C

---

5. Akarsuların geçtiği ve iki tarafında yükseltilerin olduğu uzun, dar alanlara ne ad verilir?
A) Vadi
B) Tepe
C) Ova
D) Plato
Çözüm:
Akarsuların geçtiği uzun, dar alanlara vadi adı verilir.
Doğru cevap: A