a) Kâğıdın ve Matbaanın İcadı

• İpek ve pamuktan yapılan kağıdı ilk olarak Çinliler kullanmış, onlardan da Türkler öğrenerek kullanmaya başlamıştır. Talas Savaşı sonrasında Çinlilerden kâğıdı öğrenen Müslümanlar, Haçlı Seferleri ve Endülüs’teki Müslümanlar aracılığıyla Avrupalılara da kâğıt yapımını öğrettiler.
• İlk zamanlar Avrupa’da ipek ve pamuk az bulunduğu için pahalıya mal olan kâğıt, Avrupalıların selülozdan kağıt üretmeye başlamasıyla ucuzladı ve bollaştı.
• İlk defa matbaaya benzer bir aletin Uygurlar tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Tahta harflerden ilk matbaa, Flemenkli Jean Coster tarafından bulunmuş; 15. yüzyılın ortalarında Alman Jan Gutenberg’in madeni harflerden
  matbaayı icat etmesiyle kitapların basımı da ucuzlamıştır.

Kağıt ve matbaa sayesinde:

• Okuma – yazma bilmek ayrıcalık olmaktan çıktı.
• Toplumun değişik kesimleri okuma-yazma öğrendi.
• Avrupa’da Rönesans ve Reform hareketleri meydana geldi.
• Avrupa’nın kültürel yapısı değişti.

b) Barutun Ateşli Silahlarda Kullanılması

• Çinlilerin icat ettiği barut, önce Türkler sonra Müslüman Araplar daha sonra da Bizanslar tarafından kullanılmıştır. Avrupalıların barutla tanışması ise Haçlı Seferleri sırasında olmuştur.
• Barutun ateşli silahlarda kullanılması ve topun icadıyla;
• Avrupa’da derebeylik (feodalite) yıkıldı, mutlak krallıklar güçlendi. Böylece Ortaçağ Avrupası’nın siyasi yapısı değişti.

c) Pusulanın İcadı ve Gemiciliğin Gelişmesi

• Müslümanlar aracılığıyla Avrupa’ya geçen pusula, Kristof Kolomb’un sapma açısını hesaplamasıyla daha da geliştirilmiş ve böylece gemiciler daha büyük denizlere ve okyanuslara açılma imkanı bulmuşlardır.
• Pusula ve gemiciliğin gelişmesiyle;
• Ticari faaliyetler arttı.
• Keşiflere zemin hazırlandı.