Yakıtlar 6. Sınıf Fen
Isı elde etmek için, araçları çalışır duruma getirmek için kullanılan maddelere “yakıt” adı verilir. Yakıtlar maddenin hallerine göre 3 gruba ayrılır.
- Katı yakıtlar (Odun, Kömür, Taş Kömürü, Linyit, Turba, Antrasit)
- Sıvı yakıtlar (Benzin, Mazot (Motorin), Fuel-Oil (Yağ Yakıt) )
- Gaz yakıtlar (LPG, Doğal Gaz, Biyo Gaz, Hava Gazı)
Kömür, petrol, doğal gaz fosil yakıtlardır. Bitki ve hayvanların yıllar önce toprağın altında çürüyerek farklılaşması ile oluşmuşlardır.
Katı Yakıtlar
Odun
Kurumuş bitkilerden elde edilir ve yakıt olarak kullanılır.
Kömür
En önemli katı fosil yakıttır. Günümüzde yaygın şekilde kullanılır. Kömür yerin altında oluşum evrelerine göre linyit, taş kömürü ve antrasit gibi farklı maddelere dönüşmüştür.
Linyit
Kahverengi kömür olarak bilinen linyit termik santrallerde kullanılır.
Antrasit
Yüksek kalorili ve yüksek maliyetli kömür türüdür.
Sıvı Yakıtlar
- Benzin
- Mazot (Motorin)
- Fuel-oil
Gaz Yakıtlar
- LPG
- Doğalgaz
Enerji Kaynakları
- Yenilenebilir Enerji Kaynakları : Rüzgâr Enerjisi, Jeotermal Enerji, Hidroelektrik Enerjisi, Güneş Enerjisi, Biyokütle Enerjisi
- Yenilenemez Enerji Kaynakları: Fosil yakıtlar, Nükleer Enerji
Doğada miktarı azalmayan, tekrar tekrar kullanılabilen kaynaklara “yenilenebilir enerji kaynakları” denir.
Bir defa kullanıldığında enerjisi biten ve tekrar kullanılmayan enerji kaynaklarına ise “yenilenemez enerji kaynakları” denir.
Yenilenebilir Enerji Kaynakları
1. Güneş Enerjisi
- Dünya’ya gelen Güneş ışınlarının özel paneller ile ısı ve elektriğe dönüştürülmesi ile elde edilir.
- Çevreye hiçbir zararı yoktur.
2. Rüzgâr Enerjisi
Güneş ışınlarının Dünya’ya geliş açısındaki farklılıktan oluşan basınç farkından Rüzgâr enerjisi elde edilir. Rüzgâr Türbini ile depolanarak farklı enerjilere dönüştürülür.
3. Jeotermal Enerji
Jeo; yer, term ise ısı demektir. Jeotermal enerji yerin altından gelen sıcak su ile elde edilir. Çevreye zararı yoktur ve maliyeti düşüktür.
4. Hidroelektrik Enerjisi
Suyun akış gücünden kullanılan enerjidir. Özellikle su akış gücünün fazla olduğu yerlerde santraller inşaa edilir.
5. Biyokütle Enerjisi
Fosilleşmiş bitki ve hayvan kalıntılarından elde edilen enerjidir.
Örnek Soru: Soba zehirlenmelerinin önüne geçebilmek için pek çok proje geliştirilmiştir. Bu projelerden bir tanesi de, ortamda biriken ve zehirlenmeye yol açan gaz miktarının artması durumunda alarm sisteminin devreye girmesini hedefleyen dedektörlü sistemlerdir.
Bu sistemlerde kullanılacak olan alarm sistemi, ortamdaki hangi gazın artışı durumunda devreye girer?
A) Karbondioksit B) Karbonmonoksit C) Doğal gaz D) Oksijen