XIX. Yüzyılın II. Yarısından İtibaren Dünya Güç Dengelerindeki Değişmeler ve Çıkar Çatışmaları
I. İtalya’nın siyasi birliğini kurması (1870)
- Prenslikler şeklinde görülen İtalya’daki siyasal yapı, Piyomente Prensliği tarafından 1870’de birlik çatısı altına alınmış ve dünya güç dengeleri içerisinde İtalya da yer almıştır.
- Dünya sömürgecilik yarışında Almanya ile birlikte hareket eden İtalya, sömürge ve nüfuz alanları kurma konusunda 1911 Eylül’ünde Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’daki son toprağı olan Trablusgarp’ı işgal eden İtalya, 1912 Uşi Antlaşması ile Trablusgarp’ı nüfuz alanlarına dahil etmiştir.
II. 1871’de Almanya’nın siyasi birliğini kurması
- 1870 Sedan Savaşı’nda Fransa’dan Alsas-Loren’i ele geçiren Almanya, İngiltere ile sömürge yarışına girmiştir.
- 1883’te Üçlü İttifak’a öncülük eden Almanya, Osmanlı’dan Berlin — Bağdat Demiryolu Hattı ihalesini almış ve İngiltere’nin “Uzakdoğu Sömürge Yollarını” tehdit eden ülke olmuştur.
- XIX. yüzyıl sonlarından itibaren görülen Osmanlı — Alman yakınlaşması Birinci Dünya Savaşı’nda da Osmanlı’nın Almanya ile aynı blokta yer almasına ortam hazırlamıştır.
III. 1869’da Süveyş Kanalı’nın açılmasıyla Akdeniz-Kızıldeniz-Hindistan arasındaki doğrudan bağlantı sağlanmış ve İngiltere, Uzakdoğu sömürge yolları üzerindeki nüfuzunu korumak ve güçlendirmek için 1882’de Mısır’ı, 1882-1885 arası adım adım Habeşistan’ı işgal etmiştir.
IV. 1870’lerde “Siyah Altın” olarak bilinen petrol öğrenilmiştir.
- Petrolün özellikle Hazar bölgesinde ve Ortadoğu’da olduğunun anlaşılması XX. yüzyıl başlarından itibaren Osmanlı’nın Ortadoğu topraklarına nüfuz kurma yarışı, demiryolu ihaleleri üzerinden sürdürülmüş, Anadolu toprakları bile zamanla batılı güçlerin nüfuz alanlarına girmiştir.
