Araştırmalarda toplanan verileri özetlemek ve bu verileri uygun şekilde başkalarına aktarmak için istatiksel temsil biçimleri kullanılır.

HİSTOGRAM OLUŞTURALIM

Bir bilim adamı farklı canlı türleri üzerinde yaptığı bir araştırmada; canlı türlerinden deneklerin, karşılaştıkları aynı olaya verdikleri tepki sürelerini saniye cinsinden ölçmüş ve bu verileri aşağıdaki gibi yazmıştır. Bu verileri kullanarak histogram oluşturalım.

Bir veri grubuna ait histogram oluşturmak için önce veri grubunun açıklığı bulunur. Daha sonra verilerin kaç gruba ayrılacağına karar verilir. Grup sayısının genellikle 10 civarında olması uygundur. Grup sayısının çok fazla olması histogramı oluşturan sütun grafiğindeki sütunların aynı hizaya yaklaşıp histogramın anlamını yitirmesine sebep olur. Grup sayısının çok az olması da grafikteki sütun sayısının azalması sonucu yine histogramın anlamını yitirmesine sebep olur. Grup genişliği bulunurken açıklık, istenilen grup sayısına bölünür. Bulunan sayıdan büyük ve bu sayıya en yakın tam sayı, grup genişliği olarak alınır. Grup genişliği belirlendikten sonra verilerin hangi aralığa gireceğine bakılarak sıklık tablosu ve oluşturulan sıklık tablosu yardımı ile histogram oluşturulur. Histogram, elde edilen sıklık tablosundaki verilerin sütun grafiği olarak çizilmesidir. Değerlerin genel olarak hangi aralıklarda yoğunluk gösterdiğini ifade eder.

Verilerin açıklığını bulalım.  Veri grubundaki en küçük veri 9, en büyük veri 70 olduğundan
veri grubunun açıklığı 70 – 9 = 61 ‘dir.

Histogram; belli bir veri kümesinin elemanlarının gruplara ayrılarak sütunlarda gösterildiği grafikleridir. Histogram genel olarak; verilerin merkezinin yaklaşık olarak nerede olduğunu, verilerin yayılımının ve dağılımının şeklini gösterir.

VERİLERİN FARKLI GÖSTERİMLERİ

2016 yılının haziran ayına ait İstanbul ilindeki hava sıcaklıkları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tablodan yararlanarak çizgi ve sütun grafiğini çizelim. Bu verilere göre hangi grafiği kullanmanın daha uygun olduğunu belirleyelim.

Tablodaki verilerde sıcaklık ve zaman değişimi bir süreklilik göstermektedir. Örneğin 16 Haziran ile 17 Haziran arasında bir zaman aralığındaki sıcaklık değerini çizgi grafiğinde görmek mümkündür, fakat sütun grafiğinde görmek mümkün değildir. Süreklilik gösteren veriler için çizgi grafiği kullanmak daha uygundur.

Bilgi: Sürekliliği olan verileri çizgi grafiği ile göstermek daha uygundur. çizgi grafiği artış ve düşüşleri vurgulamada en güçlü temsil biçimidir. Sonuca vurgu yapılmak istendiğinde sütun grafiği kullanmak daha uygundur. Sütun grafiği, her bir verinin diğer verilerle karşılaştırılmasında kolaylık sağlar. Daire grafiği bir bütünün parçaları hakkında bilgi sunmada en güçlü temsil biçimidir. Veri sayısının çok fazla olduğu durumlarda histogram grafiğini kullanmak en uygundur.

Aşağıdaki tabloda sınıf başkanlığına aday olan Doğu, Ali, Berlin ve Ege’nin aldıkları oyların dağılımı verilmiştir.

Bu verileri hangi tür grafikte göstermenin en uygun olduğunu belirleyelim.

Alınan olaylar bir bütünün parçalarıdır. Daire grafiği bir bütünün parçaları hakkında bilgi sunmada en güçlü temsil biçimi olduğundan, bu verileri daire grafiğinde göstermek en uygundur. Toplam oy sayısı 30’dur. Doğu’nun oy sayısının ait olduğu dilimin merkez açı ölçüsü;