Vektörlerin Toplanması 9.Sınıf Fizik
Aynı Yönlü Vektörlerin Toplanması
Aynı doğrultuda olan iki vektörün toplamı, vektörlerin büyüklüklerinin toplamına eşit olan bir vektördür.
Köpeklerin aynı gönlü kuvvet uygulayarak kızağı çekmesi, aynı gönlü vektörlerin toplanmasına bir örnektir.
Zıt Yönlü Vektörlerin Toplanması
Farklı doğrultuda olan iki vektörün toplamı, vektörlerin büyüklüklerinin ve yönlerinin bir kombinasyonuna sahip olan bir vektördür.
Yönleri zıt olan vektörlerin toplanması, pozitif ve negatif sayıların toplanmasına benzer. şekildeki gibi 3 br büyüklüğündeki K vektörü ile 2 br büyüklüğündeki -L vektörünün toplanması ile 1 br büyüklüğünde bir vektör elde edilir. Elde edilen vektör, büyük olan vektör yönündedir.
Vektörel niceliklerin yönü bulunduğu için, vektörlerle yapılan işlemler skaler niceliklerdeki işlemlerden farklı yöntemlerle gerçekleştirilir. İki ya da daha fazla vektörün toplanması sonucu elde edilen vektöre bileşke vektör adı verilir. Bileşke vektör genellikle 
ile gösterilir.
Eğer toplanan vektörlerin yönleri aynı ise bileşke vektörün büyüklüğü, vektörlerin skaler toplamı ile hesaplanır. Vektörlerin yönleri zıt olduğunda ise bileşke vektörün büyüklüğü, skaler fark ile bulunur. Farklı doğrultularda olan vektörlerin toplanmasında ise paralelkenar yöntemi, uç uca ekleme yöntemi ve bileşenlerine ayırma yöntemi kullanılabilir.
Paralelkenar Yöntemi
Bu yöntemde, toplanacak vektörlerin başlangıç noktaları birleştirilir. Ardından, her bir vektörün ucundan diğer vektöre paralel çizgiler çizilerek bir paralelkenar oluşturulur. Paralelkenarın başlangıç noktasından diğer köşesine çizilen vektör, bileşke vektörü temsil eder.
Vektörlerin Toplanması konu anlatımı çözümlü örnekler 9. sınıf fizik
Çözüm: Sıcaklık ve akım şiddeti yedi temel büyüklükten ikisidir. Temel büyüklüklerin tamamı skaler büyüklüktür. Dolayısıyla sıcaklık ve akım şiddeti skaler büyüklüktür. Kuvvet ile hız türetilmiş ve vektörel büyüklüktür. Vektörel büyüklüklerin tam ifade edilebilmesi için büyüklük ve biriminin yanı sıra yönünün de bilinmesi gerekir. Her türetilmiş büyüklük vektörel olacak diye bir şart yoktur. Türetilmiş büyüklüklerin bazıları vektörel bazıları skalerdir. Örneğin hacim ve enerji skalerdir.
Örnek: Bir elma ip ile şekildeki gibi tavana asılmıştır. İp gergin olduğuna göre,
I. İpin gerilmesine neden olan etken, vektörel ve türetilmiş büyüklüktür.
II. Elmanın ağırlık kuvveti aşağı yönlü olan bir vektör ile gösterilir.
III. Elmanın kütlesi temel bir büyüklük olup terazi ile ölçülür.
yargılarından hangileri doğrudur?
Çözüm: İpin gerilmesine neden olan etken, elmayı aşağı doğru çeken yer çekimi kuvveti yani cismin ağırlık kuvvetidir. Ağırlık kuvveti aşağı yönlü bir vektör ile gösterilir. Yani ağırlık kuvveti vektörel ve türetilmiş bir büyüklüktür. Elmanın kütlesi ise, temel büyüklüktür ve ölçü aleti terazidir.