Vektörler Soru Çözümleri Video 11. sınıf fizik

Pozitif sayıyla çarpılan vektörün büyüklüğü değişebilir, yönü ve doğrultusu değişmez. Şekil 1.4.a’daki A vektörü 2 ile çarpıldığında bu vektörün boyu iki katına çıkar ve 2A vektörü oluşur. 3 ile çarpıldığında ise üç katına çıkar ve 3A vektörü oluşur. Negatif sayıyla çarpılan vektörün yönü 180o değişir ve vektör ters döner. Vektörün doğrultusu değişmez ancak büyüklüğü değişebilir. Şekil 1.4.b’deki A vektörü -2 ile çarpıldığında bu vektörün boyu iki katına çıkar ve -2A vektörü oluşur. -3 ile çarpıldığında ise üç katına çıkar ve -3A vektörü oluşur.

Bileşke vektörü bulmanın diğer bir yolu da paralelkenar yöntemidir. Paralelkenar yöntemiyle bileşkesi bulunacak A B ve vektörleri, yön ve doğrultuları değiştirilmeden başlangıç noktaları bir araya gelecek şekilde taşınır. Bu nokta aynı zamanda bileşke vektörün başlangıç noktasıdır. Vektörlerin kenar kabul edildiği bir paralelkenar oluşturulur. Bunun için vektörlerin uçlarından diğer vektöre paralel olan doğrular çizilir. Doğruların kesiştiği nokta, bileşke vektörün bitiş noktasıdır.

Bileşenlerine ayrılmak istenen A vektörü, başlangıç noktası orijin olacak şekilde koordinat sistemine yerleştirilir. A vektörünün bitiş noktasından x ve y eksenlerine paralel doğrular çizilir. Bu doğruların eksenleri kestiği noktalar ile orijin noktası birleştirilerek yatay ve düşey doğrultuda iki vektör elde edilir. x ekseni üzerindeki vektör, A vektörünün x bileşeni olup Ax sembolü ile gösterilir. y ekseni üzerindeki vektör, A vektörünün y bileşeni olup Ay sembolü ile gösterilir (Şekil 1.18.a). Ax ve Ay vektörlerinin bileşkesi de A vektörünü oluşturmaktadır.

Her vektörün bir başlangıç noktası, bitiş noktası, büyüklüğü, doğrultusu ve yönü vardır. Vektörler harflerle isimlendirilir ve harfin üzerine ok işareti konarak A şeklinde gösterilir. Büyüklüğü ise vektörün boyu ile orantılıdır. Büyüklüğü A veya A ile gösterilir. Bu kitapta vektörün büyüklüğü A ile gösterilecektir. K noktası A vektörünün başlangıç noktasını, L noktası bitiş noktasını, ok işareti yönünü ve d ise doğrultusunu göstermektedir.