Bu konu ile kurumların ve. sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarına ve sosyal yaşamdaki rollerine ,örnekler vereceğiz.
Vakıf: İnsanların belirli bir hizmeti yerine getirilmesi için maddi olarak bağış (bina, para, mal) yaptığı kuruluşlara denir.
Gelenek ve göreneklerimizde yardımlaşmanın önemli bir yeri vardır. Darda ve zorda kalmış bir insana mutlaka el uzatırız çünkü devletimiz herkese her zaman yardım edemez bu yüzden bizlerde insanlık için yararlı bir şeyler yapmalıyız. Vakıfların ortaya çıkışında dayanışma, yardımlaşma ve paylaşma duygusu vardır. Vakıflarda gönüllülük esastır, kimse kimseye zorlama yapamaz.
Türklerde vakıflar çok eskilere dayanır. Geçmişi Uygurlara varan bu sosyal yardımlaşma kurumu günümüze kadar artarak, yayılarak gelmiştir.
Anadolu’da vakıf çalışmaları 1048 yılında Selçuklular ile başlamıştır.
Osmanlı’da vakıf kültürü Orhan Bey döneminden itibaren başlamıştır. Hatta bazı kurumlar günümüze kadar hizmetlerini devam ettirmişlerdir.
Osmanlıda Medrese, Darüşşifa (hastane), Bimarhane (Akıl Hastanesi), İmarethane (Aşevi), Hamam, Su yolları, Cami, Köprü ve Kervansaraylar vakıflar yoluyla karşılanabilir.
Vakıfların özünde dayanışma ve yardımlaşma vardır.
Bir ülkede Vakıfların varlığı, 0 ülkenin sosyal devlet anlayışına sahip olduğunu gösterir
Ülkemizde de vakıfçılık, Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesinde devam etmektedir.
Ülkemizde cami yaptırma, sağlık hizmetleri, kültürel hizmetler gibi birçok hizmet vakıflar aracılığı ile gerçekleşir.
Vakıfların devlete ve topluma yararları şunlardı;
- Devlete maddi yük olmadan bazı hizmetler gerçekleşir. (eğitim, sağlık…)
- İşsizlere iş imkanı sağlar.
- Toplumda birlik ve beraberlik duygusunu arttırır.
- Cami, köprü, hastane, okul yaparak ülkeyi imâr haline getirir.
- Sosyal adalet sağlanmaya çalışır.
Ülkemizde her yıl 5 -11 Mayıs tarihleri arası “Vakıflar Haftası” olarak kutlanır.
Sadaka Taşı
Genellikle Camilere İhtiyaç sahipleri için özel bir yere para bırakılmış ve bu para bırakılan yere “Sadaka Taşı” denir. Bu paraya ihtiyacı olanlar gece kimse görmeden gelip alırmış. Osmanlı Devleti’de yaygın olan bu sistem
halk arasında dayanışmanın en güzel örneklerinden biridir.
Vakıflar mal ve hizmetler üzerinden kurulurken, dernekler kişiler üzerinden kurulur.
Ülkemizde Bazı Vakıflar Ve Dernekler
TÜRK KIZILAYI: 1868 yılında “Yaralı Hasta ve Askarlara Yardım Cemiyeti” adıyla kurulmuştur.
- 1877 yılında Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti adı verildi.
- 1935’te Atatürk tarafından “Türk Kızılay Cemiyeti” olarak adı değiştirilmiştir.
- Görevi; zor durumda kalanlara, yaralı olanlara, felaketzedelere yardım etmektir. Ayrıca toplum yararına kan bağışı kampanyaları düzenler.
YEŞİLAY: 5 Mart 1920 yılında ” Hilal-i Ahdar” adıyla kurulmuştur.
- Amacı; Sigara, alkol, uyuşturucu, kumar gibi zararlı alışkanlıklardan insanları korumaktır.
TEMA: Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma vakfıdır. 1992 yılında kurulmuştur.
TEV: Türkiye Eğitim Vakfıdır. 1967 yılında Vehbi Koç tarafından kurulmuştur.
- Amacı; ülke çapında eğitim sistemini geliştirmek ve eğitim olanaklarını daha iyi bir seviyeye çıkarmaktır, maddi durumu iyi olmayan öğrencilere burs, okul ve yurt imkanı sağlamaktır.
DARÜŞŞAFAKA: 1863 yılında kurulmuş, Osmanlı’dan günümüze kadar hizmet etmektedir. Eğitimde fırsat eşitliği imkanı tanımak amacıyla kurulmuştur. Maddi durumu iyi olmayan babasız çocuklara eğitim vermeyi, ülkeye faydalı insanlar yetiştirmeyi amaç edinmiştir.
Guzel