Üreme Sistemi ve Embriyonik Gelişim

Erkek Üreme Sistemi

Erkek üreme sistemi; testisler, epididimis, vas deferans, penis, prostat bezi, Cowper bezi ve seminal keseciklerden oluşur.

Testisler

Testisler skrotum torbasından yer alırlar. Testislerde spermatogenez (sperm oluşumu) gerçekleşir. Erkeklik hormonu testislerden salgılanır. Erkek üreme sistemi hipofiz bezinden salgılanan FSH ve LH hormonu ile düzenlenir. FSH hormonu sperm oluşumunu başlatır. LH hormonu testosteron hormonu üretimini sağlar.

Testislerdeki seminifer tüpçüklerde sperm oluşumu gerçekleşir. Seminifer tüpçüklerdeki hücreler iki gruba ayrılır:

Spermatogenik Hücreler

Bu hücreler spermatogonyumlar, spermatositler ve spermatitler lmak üzere üç çeşide ayrılırlar.

Spermatogonyumlar diploid farklılaşmamış hücrelerdir. Spermatositlerin mayoz bölünmesiyle spermatitler oluşur. Spermatitlerin farklılaşması ile spermler oluşur.

Sertoli Hücreler

Spermleri besler, seminifer tüpçüklerin arasında bulunan Leydig hücreleri testosteron salgılar.

Testislerde oluşan spermlerin hareket ve dölleme yeteneği yoktur. Spermler seminifer tüpçüklerden epididimise geçer. Yaklaşık 3 hafta epididimiste kalan spremler olgunlaşır ve hareket yeteneğini kazanır. Epidimiste olgunlaşan spermler vas deferansa geçer ve burada en
fazla 42 gün kalır. Vas defarans üretraya bağlanır.

Seminal keseciklerin, prostat bezinin ve Cowper bezinin salgıladıkları sıvıya seminal sıvı denir.

Seminal keseciklerden salgılanan sıvıda yüksek oranda fruktoz bulunur. Bu sıvıdaki besinler spermlerin enerji ihtiyacını karşılar.

Prostat bezinden salgılanan sıvı spermlerin hareketlerini kolaylaştırır. Cowper bezinden sagılanan sıvı alkali karaktere sahiptir. Üretrada
bulunan asidik idrarın nötürleşmesini sağlar.

Seminal sıvı ile spermlerin karışımı sonucu oluşan sıvıya semen denir.

DİŞİ ÜREME SİSTEMİ VE OOGENEZ

Dişi Üreme Sistemi

Yumurtalıklar

Yumurtalıklarda bulunun foliküllerin içinde mayoz bölünmenin profaz-1 evresinde olan birincil oositler bulunur.

Fallopi Tüpü

Döllenme fallopi tüpünde olur.

Uterus (Döl yatağı, Rahim)

Fetüsün gelişmesi ve büyümesi uterusta oluşur.

Vajina ve Serviks

Vajina döllenmemiş yumurtaların dışarı atılmasını sağlar. Serviks vajina ile uterusu birbirine bağlar.

Menstrual Döngü

Yumurtalıklarda ve buna bağlı uterusta ortaya çıkan değişime menstrual döngü denir. Menstrual döngü ergenlik döneminde başlar ve menopoz dönemine kadar devam eder.

Folikül Evresi

Üreme sisteminin faal duruma geçmesini başlatan hipotolamustan salgılanan GnRH’tır. Bu hormon hipofiz bezini uyarır ve FSH salgı-
lanmasına neden olur. FSH hormonu ovaryumlardaki bir folikülün gelişmesini sağlar. Her döngüde 15-20 folikül gelişmeye başlar, ancak bunlardan bir tanesi olgunlaşır, diğerleri parçalanır. Ovaryumlar östrojen üretir. Östrojen ikincil cinsiyet özelliklerin gelişmesini, uterus duvarlarının kalınlaşmasını sağlar. Folikül evresi yaklaşık 14 gün sürer.

Ovulasyon Evresi

Ovaryumlardan salgılanan östrojen Hipofiz bezini etkiler. FSH salgısı azalır, LH salgısı artar. 14. gün maksimuma ulaşan LH folikülün patlamasına ve içindeki yumurtaların çıkıp, Fallop tüpüne geçmesine neden olur.

Korpus Luteum (Sarı Cisim) Evresi

Ovulasyon evresinde yırtılan folikül sarı renkli yağ damlacıkları ile dolar. Bu yapıya Korpus Luteum denir. Korpus Luteum bol miktarda
Progesteron ve az miktarda Östrojen üretir. Progesteron hormonu dişinin vücudunu olası bir gebeliğe ve gebeliğin devamına hazırlar.