Ulus Devlet Anlayışının Osmanlı Devleti’ne Etkisi

Çok uluslu toplum yapısına sahip Osmanlı Devleti, Fransız ihtilalinin getirdiği özgürlük ve ulusçu fikirlerin etkisi altına girmiş ve Osmanlı’da XIX. yüzyıl başlarından itibaren azınlık isyanları görülmüştür. İlk isyan eden Sırplar 1878 Berlin Antlaşması ile bağımsızlık elde etmiş ve 1821 de isyan eden Rumlar bağımsızlık elde eden ilk azınlık olarak Yunanistan Devleti’ni kurmuştur.

Batılı devletler “azınlık haklarını” bahane ederek Osmanlı’nın iç işlerine karışmışlardır.

Osmanlı Devleti iç işlerine karışılmasını önleme adı altında “batılı düşünce ve yönetim anlayışlarını Osmanlı’ya kazandırma” doğrultusunda 1839’da Tanzimat Fermanı’nı ilan etmiş, 1876’da Meşrutiyeti ilan ederek Kanunuesasiyi yürürlüğe koymuş ve egemenlik anlayışında değişime gitmiştir.

Osmanlı tebaasından azınlıkların bir bir ayrılması ve Osmanlı Devleti’nin savaşlarda yenilgiler yaşaması toprak kayıplarına neden olmuş ve XIX. yüzyıldan itibaren Osmanlı ülkesine ciddi göçler yaşanmıştır.

1850’Ierde Müslüman nüfus ile Müslüman olmayan nüfus oranı birbirine yakınken Balkan Savaşları sonrası Osmanlı ülkesindeki Müslüman nüfus oranı %90’a yaklaşmıştır.

DÜŞÜNELİM: Rumeli göçleri, Anadolu’yu çeşitli bakımlardan etkilemiştir. Anadolu; göçmen kitlelerin son durağı, son sığınağı olmuştur. Dalga dalga gelen göçmenler sayesinde, Anadolu’da Türk nüfus yoğunluğu artmış, Müslüman Türk nüfusun Müslüman olmayan nüfusa oranı yükselmiştir. Türk nüfusu Rumeli’de azalırken Anadolu’da çoğalmıştır. Böylece göçler Anadolu’da bir Türk milli devletinin kurulmasını kolaylaştıran faktörlerden biri olmuştur. Aynı şekilde göçmeler; Anadolu’da zamana göre yeni ve ileri fikirlerin, bu arada milli devlet fikrinin yayılmasında rol oynamıştır. Bu fikirlerin yayılması da Anadolu’da Türk Kurtuluş Savaşı’nın ve devrimlerin yapılmasını kolaylaştırmıştır. Bundan başka Rumeli Türk göçleri, ekonomik ve sosyal bakımdan da Anadolu’yu etkilemiştir.