Ülke nüfuslarının artış hızının farklı olması, her ülkenin kendine özgü nüfus politikası geliştirmesinde etkili olmuştur. Gelişmekte olan ülkeler ya da az gelişmiş ülkeler, hızlı nüfus artışının kalkınmalarını zorlaştırmasından dolayı nüfus azaltıcı politikalar izler.

Gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızının düşük olması tam tersi bir politikalar izlemelerine yol açmıştır. Genel olarak gelişmekte olan ülkeler, nüfusun niceliği ve niteliğini iyileştirmeye çalışır.

Ülkelerin nüfus politikalarını,

• Nüfusun niteliği ve niceliği,
• Nüfusun ülke içerisinde dağılışı,
• Dini inanışlar, gelenekler ve görenekler,

Devletlerin siyasi ve askeri güç kazanma isteği,

• İş gücü imkanları,
• Gelişmişlik seviyeleri belirler.

Dünya üzerindeki tüm ülkelerin nüfus politikası uygulamasının temel nedeni kalkınma düzeyi ile nüfus miktarı ve nüfusların niteliği arasında dengeyi kurmaktır.

Çin’de Nüfus Politikası

1953 yılına kadar çok çocuk yapılması teşvik edilmiştir. Bunun nedeni, güçlü olmanın tek yolunun sayısal olarak fazla olmakla mümkün olacağına inanılmasıdır.

• 1953’te Çin nüfusu 683 milyon olarak belirlenmesi sonucu azaltıcı önlemler alınmıştır.
• Evlenme yaşının yükseltilmesi
• Doğum kontrollerinin teşvik edilmesi gibi..
• Çin, 30 yıldır nüfusu kontrol edebilmek için her aileye bir çocuk kuralını uygulamaktadır.
• Kırsal kesimlerde (iş gücü sıkıntısı nedeniyle) dört yıl sonra bir çocuk daha edinme hakkı tanınmıştır.
• Tek çocuk kuralına uyan köylülere maddi destek sağlanmıştır.

Bilgi Kuşağı: 1953’e kadar Çin nüfus sayımı yapmadığı için dünya nüfusu tam belirlenememiştir. Günümüzde Çin’deki insanların birçoğu kardeş duygusunu tek çocuk politikasından dolayı yaşayamamışlardır.

Nijerya’da Nüfus Politikası

• Afrika’da nüfusun en fazla olduğu ülkedir.
• Gelişmemiş ülke olduğu için nüfus artış hızı yüksektir.
• ABD tarafından ekonomik olarak desteklenmiştir.
• 2007’de nüfus artış hızı %0 40 iken 2010’da %0 36’ya düşmüştür.

Hindistan’da Nüfus Politikası

• Etnik bir bütünlüğün olmaması ve dini bakımdan birçok topluluğun olması ortak bir nüfus politikası oluşturmayı zorlaştırmıştır. Dünya’nın en kalabalık 2. ülkesidir.
• İngiltere’nin egemenliğinde olduğu gibi bağımsızlığını kazandığı 1947 yılından sonra artış hızı yükselmiştir.
• Doğum oranlarının yüksek olması,tıp alanındaki ilerlemelere bağlı olarak yükselmiştir.
• 1970’den sonra azaltmaya yönelik politikalar uygulamış ama başarılı olamamıştır (artış hızı düşmüş, nüfus artmıştır). Azaltıcı politikalar benimsenmiştir.
• Önce üçten fazla çocuğu olanların kısırlaştırılması uygulanmaya başlandı.
• Eğitim çalışmalarıyla azaltma yoluna gidildi.

Nüfus artış hızının düşmesinin olumlu sonuçları:

• Kişi başına düşen milli gelir artar.
• Sağlık ve eğitim hizmetlerinin kalitesi artan
• Yaşam düzeyi yükselir.
• Anne ve bebek ölüm oranları azalır.
• İş imkanı artar.

Japonya’da Nüfus Politikası

• 1990’lı yıllarda nüfus artış hızı çok düşük seviyelere inince Japon hükümeti ailelerin çok sayıda çocuk sahibi olmaları için teşvik etmiş ve afiş kampanyaları başlatmıştır.
• Ancak 2000 yılında nüfus artış oranı daha da düşerek %12’in altına inmiştir.

Fransa’da Nüfus Politikası

• 1975’ten sonra nüfus artışı gözle görünür bir şekilde azalmıştır.
• Fransa, bu durumun doğuracağı olumsuz sonuçları engellemek için 1985 yılında nüfus arttırıcı politika izlemiştir.
• Ailelerin daha fazla çocuk sahibi olmaları yönünde afişlerle kampanya başlatmıştır.
• Yabancı işçi göçüne izin vermiştir.

Rusya’da Nüfus Politikası

Nüfus politikası iki döneme ayrılır:

Birinci dönem

• Sovyetler Birliği döneminde (1927-1991) nüfus artmaktadır. Nedeni: Eğitim giderlerinin ve temel ihtiyaçların devlet tarafından karşılanması, tarımda iş gücüne duyulan ihtiyaç.
• Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra ülkenin ekonomik sistemiyle birlikte nüfus politikası da değişmiş ve 2000 yılından sonra duraklama ve azalma dönemine geçmiştir.

İkinci dönem

• Ülke nüfusunun azalması sorun olarak görülmüş ve nüfus artış hızını arttırmaya yönelik politikalar izlenmiştir.
• Ülkeye yapılan göçler kolaylaştırılmıştır.
• Doğum oranlarının yükseltilmesi teşvik edilmiş.
• Ölüm oranlarının azaltılması amaçlanmıştır.
• Bazı bölgelerde alkol ve sigara tüketimi yasaklanmıştır.