Ülkelerin Ekonomisinin Gelişmesinde Etkili Olan Faktörler
Ülkelerin ekonomik özellikleri ve gelişimleri üzerinde çeşitli doğal ve beşeri faktörler etkili olmaktadır.
Doğal Ortam Şartlan
Ülkelerin yer şekli, iklim, su kaynakları, coğrafi konum gibi doğal özellikleri ekonomik gelişimleri üzerinde etkili olan başlıca doğal ortam şartlarıdır.
Yer şekillerinin dağlık ve engebeli yapıda olması ulaşım, tarım ve sanayi gibi ekonomik faaliyetlerin gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle bir ülkede yer şekillerinin dağlık ve engebeli yapıda olması ülkenin ekonomik gelişimini olumsuz yönde etkiler.
Bir ülke yada bölgedeki iklim koşulları o ülkede başta tarım olmak üzere turizm, ulaşım gibi pek çok ekonomik faaliyet üzerinde etkili olmaktadır. Yıl boyunca düşük sıcaklıkların etkili olduğu veya yıl boyunca kurak iklim şartlarının hüküm sürdüğü alanlarda ekonomik faaliyetlerin gelişmesi zordur. Bu nedenle bir ülkede ılıman iklim koşullarının etkili olması genellikle ekonomik faaliyetleri olumlu yönde etkiler.
Su kaynaklarının varlığı ülkelerin ekonomik gelişmelerindeki önemli faktörlerden biridir. Çünkü su tarımsal faaliyetlerde olduğu kadar sanayi faaliyetlerinde de yoğun olarak kullanılan bir doğal kaynaktır. Bu kaynağın yeterli düzeyde var olması ekonomik faaliyetlerin gelişimi açısından büyük önem taşımaktadır. Ayrıca su kaynakları balıkçılık, turizm gibi ekonomik faaliyetler açısından da önemlidir.
Ülkelerin deniz ve okyanuslara göre konumları ekonomik faaliyetler açısından önemli unsurlardan biridir. Deniz ve okyanuslara kıyısı bulunan ülkeler limanlar vasıtası ile ulaşım açısından diğer ülkelere Beşerî Faktörler
Ülkelerin sahip oldukları doğal koşulların yanında beşerî özellikleri de gelişimleri üzerinde etkili olmaktadır. Özellikle günümüz dünyasında ülkelerin gelişmişlik düzeyi üzerinde beşerî faktörlerin etkisi daha da büyük oranda artmıştır.
Bir ülkenin gelişmişlik düzeyi üzerinde etkili olan başlıca beşeri faktörler şunlardır:
- Sermaye kaynağının varlığı
- Nüfusun eğitim seviyesi
- Sağlık hizmetlerinin kalitesi
- Enerji ve ulaşım gibi altyapı yatırımlarının yeterliliği
- Nitelikli iş gücünün varlığı
Günümüzde gelişmiş olan ülkeler genellikle sermaye, eğitim düzeyi ve nitelikli iş gücü gibi beşerî faktörler açısından elverişli olanaklara sahip olan ülkelerdedir. Bu tür ülkelerde teknolojik ve altyapı olanaklarının yüksek olması ekonomik faaliyetlerin gelişmesine elverişli bir ortam sağlamaktadır.
Doğal çevre koşullarının çok elverişli olmadığı bazı ülkeler sahip oldukları beşerî özellikleri doğru ve etkin bir şekilde kullanarak doğal çevre koşullarının ekonomik faaliyetler üzerindeki olumsuz etkilerini azaltabilmektedir. Örneğin günümüzdeki teknolojik imkânlarla dağlık ve engebeli arazilerde gelişmiş bir ulaşım ağı kurularak doğal koşulların ulaşım üzerindeki olumsuz etkisi azaltılabilmektedir.
Bir ülkede ekonomik yatırımların yapılabilmesi, iş sahalarının oluşturulabilmesi öncelikle sermayenin varlığı ile mümkündür. Sermaye kaynakları bakımından zengin olan ülkelerde ham madde kaynaklarının işlenmesi veya dışarıdan temin etmesi, güçlü bir ulaşım altyapısının oluşturulması daha kolaydır. Bu nedenle sermayenin varlığı ülkelerin gelişiminde en önemli etkiye sahip olan beşerî faktördür.
