Türklerin Kullandığı Takvimler ve Özellikleri 9.Sınıf Tarih
Güneş Yılı Esaslılar
1. 12 Hayvanlı Türk Takvimi
2. Celali Takvim
3. Rumi Takvim
4. Miladi Takvim
Ay Yılı Esaslılar
1. Hicri Takvim
1. 12 Hayvanlı Türk Takvimi: İslamiyet öncesi Türk devletlerinde kullanılmıştır. Bu takvim güneş yılı esasına göre 12 yıllık dönemler halinde düzenlenmiştir. Her yıla bir hayvan adı verilirken aylar rakamlarla ifade edilmiştir. Orta Asya Türklerinin bu takvimi oluşturmuş olmaları Astronomi Bilimi ile uğraştıklarını gösterir.
2. Celali Takvim: Büyük Selçuklu hükümdarı Celâleddin Melikşah Dönemi’nde düzenlenmiştir. Güneş yılı esaslıdır. Bu takvimin başlangıcı ise yine 622 Hicret olayıdır. Takvim 1079’da uygulanmıştır.
3. Rumi Takvim: Şemsi Rumi Takvim de denir. Bu takvim 1676’da düzenlenmiş olup en son şekli 1830’da verilmiştir. Takvim güneş yılı esasına dayanır. Rumi takvimin başlangıcı da 622 Hicret olayına dayandırılır. Miladi takvim ve Rumi takvim arasında 584 yıl fark vardır. (Miladi Takvim 584 yıl fazla rakamla ifade edilir.)
4. Miladi Takvim: Romalılar Mısır’dan aldıkları Güneş takvimini Jülius Sezar döneminde “Jülyen Takvimi” şeklinde düzenlemişlerdir. XVI. yy’da Papa XIII. Gregor tarafından hataları düzeltilerek en son şekli verilmiştir. Bu takvim güneş yılı esaslı olup Hz. İsa’nın doğumu başlangıç alarak alınmıştır. TC döneminde batıyla olan mali ve siyasi ilişkileri düzenlemek amacıyla 1 Ocak 1926’da uygulamaya konmuştur.
5. Hicri Takvim: Türklerin İslâmiyeti kabul ettikten sonra kullandıkları takvimdir. Ay yılı esasına göre düzenlenmiştir. Hicri takvimin başlangıcı Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye göç ettiği 622 yılı yani Hicret olayı olarak kabul edilir. Bu takvim Hz. Ömer Dönemi’nde Hicret’ten 17 yıl sonra yani 639’da uygulanmaya konmuştur.
Türklerin Kullandığı Takvimler ve Özellikleri 9.Sınıf Tarih Konu Anlatımı Özet
12 Hayvanlı Türk Takvimi
- Tarihte Türklerin kullandığı ilk ulusal nitelikli takvimdir. İslamiyetten önceki Türk devletleri tarafından kullanılmıştır.
- Yıllar, hayvan isimleriyle adlandırılmıştır.
- Güneş yılı esasına dayanır.
- Çinliler ve Tibetliler de bu takvimi kullanmıştır. Bir yıl 365 gün, 6 saate yakın olarak kabul edilmiştir.
Hicri Takvim
- Ay yılı esasına göre hazırlanmış olan bu takvim, Türklerin İslamiyeti kabul etmelerinden sonra Türk devletleri tarafından kullanılmıştır.
- Hz. Muhammed'in (sav) Mekke'den Medine'ye göç ettiği 622 yılı başlangıç kabul edilmiştir.
- Bir yıl 354 gündür.
- Kameri (ay) Takvim olarak da bilinir.
- 1 Ocak 1926'ya kadar yürürlükte kalmış, günümüzde ise dini ay ve günlerin belirlenmesinde kullanılmaktadır.
Celali Takvim
- Selçuklu Sultanı MeIikşah'ın isteği üzerine hazırlanan, ekonomik amaçlı kullanılan güneş yılı esaslı takvimdir.
- Bir yıl 365 gün 6 saat olarak kabul edilir.
- 1079 yılı takvimin başlangıç yılı, yılın ilk günü olarak da 21 Mart (Nevruz) kabul edilir.
- Babür Devleti tarafından da kullanılmıştır.
Rumi Takvim
- Osmanlılar, Batı ile ekonomik ilişkilerinin gelişmesine paralel olarak güneş yılı esaslı Rumî Takvim'i, Hicrî Takvim ile beraber kullanmışlardır.
- Bir yıl 365 gün 6 saat olarak kabul edilir.
Miladi Takvim
- Miladi takvim Hz. İsa'nın doğuşunu (sıfır) kronolojinin başlangıcı olarak kabul eder.
- Bir yıl 365 gün 6 saat kabul edilmiştir.
- Başlangıç olarak 1 Ocak kabul edilir.
- Ülkemizde 1 Ocak 1926'dan itibaren kullanılmaya başlamıştır.
Miladi Takvim'e İlişkin Değerlendirme
- MÖ. tarihleri milattan eskiye doğru sayısal değer olarak büyürken, MS. tarihleri milattan günümüze doğru geldikçe sayısal değer olarak büyür.
- MÖ. sayısal değeri büyük olan bir tarih sayısal değeri küçük olan tarihten günümüze daha uzaktır.
- MS. tarihlerinde sayısal değeri küçük olan tarih sayısal değeri büyük olan tarihten günümüze daha uzak bir tarihtir.