Bu konu ile Türklerin İslamiyet’i kabulleri ile birlikte siyasi, sosyal ve› kültürel alanlarda meydana gelen gelişimleri fark edeceğiz.
Türkler, İslamiyet’i korumakla ve geniş coğrafyalara yaymakla kalmamış aynı zamanda İslam kültüründen her anlamda etkilenerek Türk-İslam kültürünü oluşturmuşlardır.
Türker’in Müslümanlığı kabul etmesi kolay olmuştur ama kolay olması hemen oldukları anlamına gelmez. İslam kültürünü benimsemeleri süreç içinde olmuştur.
Türkler ‘in Orta Asya’dan İran’a göçü, Hz. Ömer Dönemi’nde İslam devletinin İran topraklarını fethetmeleri sonucu ilk karşılaşma yaşandı. Daha sonra Hz. Osman zamanında Türk- Arap çatışmaları yaşanır. Emeviler döneminde de devam eden bu çatışmalar Abbasiler döneminde yumuşamış ve Türk-Arap ilişkileri giderek iyi olmaya başladı.
Türkler ile iyi ilişkilerin kurulduğu bu dönemde Çin İpek Yolu’nun kontrolünü tamamen ele geçirmek ister. Bu durumdan hoşnut olmayan Abbasiler ile Çin arasında Talas Savaşı (751) yaşandı.
Talas Irmağı yakınlarında çıkan bu savaşta, Orta Asya’nın Çin hâkimiyetine girmesini istemeyen Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleri Abbasiler‘e yardım ederek savaşın Müslümanların kazanmasını sağladı.
Bilgi: Talas Savaşı ile Türkler İslam diniyle tanışır. İslamiyet Orta Asya’da yayılmaya başlayıp Türk-Arap ilişkilerinde dostluk süreci ve Türk-İslam Tarihi başlar.
Türkler İslamiyeti Neden Benimsedi:
Birçok ortak noktası vardır.
Türkler Müslümanlığı kabul ettikten sonra İslam’ın Kalkanı olmuşlar, İslamiyet’i Moğol baskısına, Bizans ve Haçlı saldırılarına karşı korumuşlar ve geniş bir coğrafyaya yaymışlardır. Türk kültürü ile İslam kültürü sentezlenip Türk-İslam Kültürü oluşmuş ve Türk-İslam devletleri tarih sahnesine çıkmıştır.
Kavramlarımız
- Kervansaray: Ticaret yolları üzerinde kervanların konaklaması için yapılmış yapılardır. Bu yapıların küçüklerine de Han denir.
- Ribat: ilk zamanlarda sınır boylarında askeri üs yapıları iken daha sonraki zamanlarda ticari amaçlı kullanılan yapılardır.
- Medrese: Müslüman ülkelerde orta ve yüksek öğretim verilen kurumlarının genel adıdır.
- Türbe: Genellikle ünlü bir kimse için yapılmış ve içinde o kişinin mezarı bulunan yapılardır.
- Tarikat: Tanrı’ya ulaşma ve onu tanıma yollarından her birine verilen addır.
- Kalkan: Ok, kılıç vb. tehlikelerden korunmak için savaşçıların kullandığı korumalıktır.
- Batinilik: Kuran ayetlerini anlamları dışında yorumlayan akımdır.