Türkiye’nin Platoları ve Ovaları Coğrafya Tyt
TÜRKİYE’NİN PLATOLARI
Akarsular tarafından derince yarılmış çevresine göre yüksekte kalan geniş düzlüklere plato denir. Türkiye’nin toptan yükselmesi sonucu plato ve ovalar fazladır.
- Ege Bölgesi; Yazılıkaya platosu
- Marmara Bölgesi; Çatalca-Kocaeli platosu
- Akdeniz Bölgesi; Taşeli ve Teke platoları
- Karadeniz Bölgesi; Perşembe platosu
- İç Anadolu Bölgesi; Cihanbeyli, Obruk, Bozok, Haymana ve Uzunyayla’nın bir kısmı, Yazılıkaya’nın bir kısmı
- Güneydoğu Anadolu; Gaziantep ve Şanlıurfa platosu
- Doğu Anadolu; Erzurum-Kars platosu, Ardahan platosu, Uzunyayla
TÜRKİYE’NİN OVALARI
Çevresine göre alçakta kalan geniş düzlüklere ova denir.
OLUŞUM ŞEKİLLERİNE GÖRE OVALAR
Karstik Ovalar: Kalkerli arazilerin (karstik) yaygın olduğu alanlarda oluşan ovalardır. (Polye ovaları)
- Örneğin; Elmalı, Korkuteli, Acıpayam, Suğla, Tefenni, Gölhisar, Muğla, Kestel.
Tektonik Ovalar: Fay hatlarının çökmesiyle oluşan alanlara akarsuların getirdiği alüvyonların birikmesiyle oluşan ovalardır.
- Örneğin; Adapazarı, Düzce, Karacabey, İnegöl, Tokat, Erbaa, Niksar, Merzifon, Bakırçay, Gediz, Büyük Menderes, Küçük Menderes, Malatya, Elazığ, Erzurum, Eskişehir gibi.
Volkanik Ovalar: Volkanik patlama ile çıkan lavların tektonik çukurlukları doldurmasıyla oluşan ovalardır.
- Örneğin; Kayseri (Develi)
Delta Ovaları: Akarsuların sığ kıyılarda yaptığı biriktirmeler sonucu oluşan ovalardır.
- Örneğin; Çukurova, çarşamba,Silifke, Balat, Bafra gibi.
Göl Yeri Ovaları: Kuruyan göl çanaklarını akarsuyun taşıdığı alüvyon malzemeyi biriktirmesiyle oluşan ovalardır.
- Örneğin; Akşehir, Hotamış, Sultan Sazlığı, Konya, Ereğli gibi.
Taban Seviyesi Ovası: Akarsuların taşıdığı alüvyonları denize ulaşmadan kıyıya yakın yerde biriktirmesiyle oluşan ovalardır.
- Örneğin; Adapazarı, Köyceğiz, Dalaman, Manavgat, Serik gibi.
BULUNDUĞU YERE GÖRE OVALAR
Kıyı (Alçak) Ovalar: Deniz kıyılarında oluşan ovalardır.
Örneğin; Antalya, Silifke, Balat, Çarşamba, Çukurova, Melemen, Dalaman, Selçuk, Bafra ovaları gibi.
İç (Yüksek) Ovalar: Deniz seviyesinden yüksekte oluşan ovalardır. İç ovalar kendi içerisinde; tektonik ovalar ve “karstik” ovalar olarak ikiye ayrılır.
Örneğin; Konya, Bolu, Düzce, Salihli, Kurşunlu, Merzifon, Pasinler, Niksar, Erbaa gibi.