Türkiye’nin Özel Konumu Coğrafya Ayt


Kategoriler: Ayt Coğrafya, Coğrafya
Cepokul

ÖZEL KONUM

  • Dünya üzerindeki herhangi bir yerin sadece kendine ait olan özellikleri ve bu özellikleriyle diğer yerlerden ayrılan konumdur. (Türkiye’nin enlemi ve boylamı ile açıklanamayan özellikleri)
  • Asya ve Avrupa kıtaları arasında köprü görevi görür.
  • Boğazlar stratejik önemini arttırmıştır.
  • Önemli kara ve deniz yolları üzerindedir.
  • Petrol ve doğalgaz hatları Türkiye’den geçer.
  • Batısında Avrupa, Güney ve Güneydoğu’sunda petrol zengini Ortadoğu, Doğusunda Asya ve Kafkas ülkeleri bulunur.
  • Çevresindeki ülkelere göre enerji potansiyeli yüksektir.
  • Zengin su kaynaklarına sahiptir.
  • Karadenize kıyısı olan ülkelerin geçiş güzergahındadır.
  • Doğal güzellikler bakımından zengin bir ülkedir.
  • Batı kıyılarımızda dağlar kıyıya dik uzanır.
  • Kuzey—güney kıyılarında sıradağlar kıyıya paralel uzanır.
  • Aynı anda birden fazla mevsim özellikleri görülür.
  • En uzun kara sınırımız —> Suriye ile (877 km)
  • En kısa kara sınırımız —> Nahcivan ile (18 km)
  • Kuzey—güney kıyılarında ulaşım zor doğu-batı yönünde kolaydır.
  • Mikroklimal iklim özellikleri görülür.
  • Batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti artar.

Buna bağlı olarak:

– Sıcaklık azalır
– Bitki örtüsü cılızlaşır
– Toprak türü değişir
– İklim karasallaşır
– Tarım ürünleri olgunlaşma süresi uzar

Üç tarafı denizlerle çevrilidir;

  • Buna bağlı kıyı kesimlerde;
  • İklim daha ılımandır.
  • Üç tarafını çeviren denizler Süveyş Kanalıyla Hint Okyanusuna, Cebeli Tarık Boğazıyla Atlas Okyanusuna açılır.
  • Bitki örtüsü daha gürdür.
  • Turizm olanakları çok çeşitlidir.
  • Yeraltı ve yer üstü kaynaklarıyla dünyanın sayılı ülkelerindendir.
  • Türkiye medeniyetlerin merkezi konumundadır.
  • Tüm Avrupa’da bulunan bitki türlerinin %75’i Türkiye’de görülebilmektedir.
  • Biyoçeşitlilik fazladır. (Son yıllarda nesli tükenmektedir)
  • Turizmin ekonomiye katkısı fazladır.
  • Ovalar kıyı kesimde bulunur ve akarsu boylarında yer alır.
  • Yağış miktarı daha fazladır.
  • Akarsu bakımından Ortadoğunun en zengin ülkesidir ancak su kaynakları yinede kısıtlıdır.

Akdeniz ve Karadeniz Bölgelerinde Dağların Kıyıya Pararel Uzanmasının Sonuçları

  • Falez fazladır.
  • Koy, körfez ve doğal liman sayısı azdır.
  • Boyuna kıyılar görülür.
  • Denizden gelen nemli hava iç kısımlara giremez bu nedenle kıyı ile iç kesimler arasında farklı iklimler görülür.
  • Kıyıların gerçek uzaklığı ile kuş uçumu uzaklığı arası fark azdır.
  • Limanların hinterlandı dardır.
  • Kıta sahanlığı (Şelfi) dardır.
  • Kıyı ile iç kesimler arası ulaşım zor ve geçitlerle sağlanır.

Ege Bölgesi’nde Dağların Kıyıya Dik Uzanmasının Sonuçları

  • Kıta sahanlığı (selfi) geniştir.
  • Falez azdır.
  • Enine kıyılar görülür.
  • Denizden gelen nemli hava iç kısımlara girer bu nedenle kıyı ile iç kesimler arası iklim farklılığı azdır.
  • Koy, körfez ve doğal liman sayısı fazladır.
  • Kıyıların gerçek uzunluğu ile kuş uçumu uzunluğu arası fark fazladır.
  • Limanların hinterlandı geniştir.
  • Kıyı ile iç kesimler arası ulaşım kolaydır.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar