Harita Okuryazarlığı
Harita Okuryazarlığı Testleri
Türkiye’nin Mutlak Konumu Ders Notu
Türkiye;
* 36o -42o Kuzey paralelleri ile 26o-45o Doğu meridyenleri arasında,
* Ekvator’un kuzeyinde,
* Greenwich’in doğusunda
yer alır. Buna bağlı olarak;
Enlem değerleri itibariyle
1. Kuzey Yarım Küre’de ve orta kuşakta bulunur.
2. Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde yer alır.
3. Kuzeyi ile güneyi arasında 6 paralellik farktan kaynaklanan 666 km kuş uçuşu uzaklık vardır.
Boylam değerleri itibariyle
4. Doğusu ile batısı arasında 19 meridyenlik farktan kaynaklanan 76 dakikalık yerel saat farkı vardır.
5. Doğu-batı doğrultusunda çok geniş olmadığı için aynı anda tek ortak saat dilimi kullanılır. Yıl içinde 3. saat dilimi ulusal saat olarak kullanır.
Türkiye’nin Matematik Konumunun Sonuçları
Türkiye’nin matematik konumuyla ilgili gelen sorular belli bir sınıflandırmaya dayandırılarak sorulmaktadır. Bu nedenle Türkiye’nin matematik konumunun sonuçlarını bu sınıflandırma kapsamında inceleyeceğiz.
Kuzey Yarım Küre’de yer aldığı için;
1. En sıcak ay temmuz, en soğuk ay ocaktır.
2. Güneyden esen rüzgârlar sıcaklığı artırırken, kuzeyden esen rüzgârlar sıcaklığı azaltır.
3. Güneş ışınları 21 Haziranda en büyük açıyla, 21 Aralıkta en küçük açıyla gelir.
4. 21 Haziranda en kısa gölge boyu, 21 Aralıkta en uzun gölge boyu oluşur.
5. 21 Haziranda en uzun gündüz, en kısa gece yaşanır (Sinop’ta gündüz süresi Hatay’dan uzundur).
6. 21 Aralıkta en uzun gece, en kısa gündüz yaşanır (Sinop’ta gece süresi Hatay’dan uzundur).
7. 21 Mart ile 23 Eylül arasında gündüz süresi gece süresinden uzundur. 23 Eylül ile 21 Mart arasında ise gece süresi gündüz süresinden uzundur.
8. Türkiye’de güneyden kuzeye gidildikçe
- Gece gündüz süre farkı artar.
- Güney kıyıları ile kuzey kıyıları arasında 7-8oC’lik sıcaklık farkı oluşur.
- Denizlerin tuzluluk oranı azalır.
- Çizgisel hız azalır.
- Yer çekimi artar.
- Tan ve gurup süreleri uzar.
- Yerleşme üst sınırı, tarım üst sınırı ve kalıcı kar alt sınırı deniz seviyesine yaklaşır.
Orta kuşakta yer aldığı için;
- Yıl içinde dört mevsim belirgin olarak yaşanır.
- Sürekli rüzgârlardan Batı Rüzgârlarının etkisinde kalır.
- Daha çok cephesel karakterli yağışlar görülür.
- Buzulların etki alanı dardır (Yalnızca yüksek dağlık alanların üst kesimlerinde görülür).
Dönenceler dışında yer aldığı için;
1. Güneş ışınları hiçbir zaman dik açı ile gelmez.
2. Yıl içinde bir cismin gölge boyu hiçbir zaman sıfır olmaz.
3. Öğle vaktinde bir cismin gölge yönü daima kuzeyi gösterir.
4. Dağların güney yamacı kuzey yamaca göre daha fazla ısınır. Bu durum bakı etkisi olarak tanımlanır.
