Türkiye’deki Toprak Tipleri
Terra-Rossa (Kırmızı Renkli) Topraklar: Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü Akdeniz Bölgesi ve Kıyı Ege’nin karstik alanlarında görülür. Polye ve dolin gibi karstik çukurlukların tabanlarında yaygındır. Bu topraklarda en fazla görülen doğal bitki örtüsünü kızılçam ve maki elemanlarıdır.
Kahverengi Orman Toprakları: Başta Kuzey Anadolu Dağları (Karadeniz) olmak üzere dağ sıralarının denize bakan yamaçlarında görülür. Bu topraklarda en fazla görülen bitki topluluğu karışık yapraklı ormanlardır.
Podzol Topraklar: Serin nemli iklim özelliği olan Bolu ve Yıldız dağlarında görülür. Verimsiz topraklardır.
Yıkanmış (Asitik) Topraklar: Yağışların fazla olduğu Rize kıyılarında görülen topraklardır. Aşırı yıkanma sonucu toprakta bulunan kireç, tuz ve organik bileşikler oldukça azdır. Verimsiz topraklardır. Bu topraklarda gerekli koşullar sağlandığı takdirde çay tarımı yapılabilmektedir.
Kahverengi Step (Bozkır)Toprakları: Step iklimin hüküm sürdüğü; İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu’da, bozkır örtüsü altında meydana gelmiş topraklardır. Bu topraklarda genellikle tahıl tarımı yapılmaktadır.
Kestane renkli topraklar: Step bölgelerine göre yağışların biraz daha fazla olduğu yüksek boylu çayırlar, meşe ormanları ve çalılar altında oluşan topraklardır. Humus bakımından step topraklara göre daha zengin olduğu için renkleri biraz daha koyudur. Bu topraklar daha çok Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaygındır. İklimin uygun olduğu alanlarda tahıl tarımı yaygındır.
Çernozyom Topraklar (Kara toprak): Bu topraklar, Kuzeydoğu Anadolu’da özellikle Erzurum-Kars ve Ardahan platolarında görülür. Yüksek otlaklar olan çayırlar altında gelişme göstermiştir. Humus bakımından son derece zengin olan bu toprak koyu renklidir. Verimliliği çok yüksek olan bu toprakların çoğunlukla iklim koşullarının olumsuzluğundan dolayı tarımda yeterince değerlendirilemez. Genel olarak tahıl, şekerpancarı ve patates tarımı yapılır. Daha çok üzerindeki gür çayır topluluklarından dolayı büyükbaş hayvancılık faaliyetleri yaygındır.
Vertisol (Dönen) Topraklar: Bu topraklar Güney Marmara’da kepir, İç Anadolu’da ise taş doğuran topraklar olarak adlandırılır. Vertisollerin üst kısmi organik bakımdan zengin olduğu için koyu renklidir. Bol killi oldukları için işlenmesi zor olan bu topraklar Ergene havzasında yaygındır. Burada genellikle ayçiçeği ekimi yapılır. Güney Marmara’daki çöküntü alanlarında, Trakya, Konya ve Muş havzalarında da geniş alanlar vertisollerle kaplıdır.
Rendzina Topraklar: Killi-kireçli özellikteki bu topraklar Ege Bölgesi, İç Anadolu ve Doğu Anadolu’nun çöküntü alanlarında yaygındır. İç ve Doğu Anadolu’daki düz ve az eğimli yerlerde genellikle tahıl tarımı yapılan topraklardır.
Halomorfik (Tuzlu) Topraklar: Bol miktarda tuz bulunduran bu topraklar Tuz Gölü, Burdur Gölü ve Acıgöl gibi kapalı havza göllerinin çevresinde bulunur. Bitki örtüsü cılız olduğu verimsiz topraklardır.
Hidromorfik Topraklar: Bafra, Çarşamba, Menemen, Çukurova gibi deltaların taban su seviyesinin yüksek olduğu alanlarında ayrıca eğimi azalan akarsuların taşkın yataklarında görülen topraklardır. Bu topraklar üzerinde genellikle pirinç tarımı yapılır.
Kumlu-Tüflü Topraklar: Volkanik kum, kül (volkanik tüfler) üzerinde oluşan bu topraklar Ürgüp-Nevşehir, Kula-Manisa gibi volkanik arazilerde yaygındır. Bu topraklarda üzüm (bağcılık) tarımı yaygındır. Ayrıca patates tarımı içinde ideal topraklardır.
Alüvyal Topraklar: Bu toprakların en yaygın olduğu yerler kıyı ovaları ve Çarşamba, Bafra, Menemen, Selçuk, Çukurova gibi delta alanlarıdır. Ayrıca çöküntü ovalarının tabanları da alüvyon topraklarla kaplıdır. Kuzey Anadolu fay hattında; Bursa, Balıkesir, Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes, Erzincan, Erzurum, Pasinler ve Muş ovaları bu çöküntü alüvyon ovalardan bazılarıdır. Son derece verimli olan bu topraklar Türkiye’nin en önemli tarım alanlarıdır.
