Türkiye’de Kimya Endüstrisi 8.Sınıf Fen Bilimleri


Kategoriler: 8. Sınıf Fen Bilimleri
Cepokul

Kimya endüstrisi nedir?
Laboratuvarlarda üretilen kimyasalların en ekonomik biçimde tüketiciye sunulması için oluşturulan genel teknolojiler bütünüdür.

Kimya Endüstrisinin Gelişimine Katkı Sağlayan Kurumlar ve Sivil Toplum Kuruluşları

  • Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
  • Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE)
  • Üniversitelerin kimya bölümleri
  • Fen Öğretmenleri Derneği (FENÖDER)
  • Kimya Mühendisleri Derneği
  • Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği
  • Kimyagerler Derneği

Kimya endüstrisinin temeli atılmadan önce insanoğlu kimya adına neler yapmıştır?

  • Ateşin bulunmasıyla beraber yediklerini pişirmiştir.
  • Çanak çömlek yapmak için kili fırınlamıştır.
  • Bitki özlerinden boya elde etmiştir.
  • Isırgan, limon, nane ve safran gibi bitkilerle hastalıkları tedavi etmiştir.

Kimya endüstrisi ne üretir?

  • Doğrudan tüketime yönelik ürünler üretir.
  • Sabun, deterjan, parfüm, kozmetik ve ilaçtan oluşan tüketici kimyasallarıdır.
  • Diğer sektörlere ham madde ve ara ürünler sağlar.
  • Özel kimyasallar, boya ve mürekkep, tarım ilaçları, petrol kimyasalları, plastik ve sentetik kauçuklar, suni elyaf, gübre, soda gibi kimyasallardan oluşan gruptur.

Türkiye’de kimya endüstrisi nasıl işler?

  • Türk kimya endüstrisi, ağırlıklı olarak petrokimya, sabun, deterjan, gübre, ilaç, boya-vernik, sentetik elyaf, soda gibi çeşitli kimyasal ham madde ve tüketim ürünlerinin üretiminin gerçekleştirildiği tesislerden oluşmaktadır.
  • Türk kimya endüstrisi ithalata bağlı durumdadır.
  • Kullanılan ham maddenin %70’i ithal edilmekte, %30’u ise yerli üretimle karşılanmaktadır.
  • Türkiye’nin dış ticaretinde ithalatın oranı ihracattan fazladır.
  • İthalat ihracattan fazla olduğu için de giderlerimiz gelirlerimizden fazladır.

Kimya sektöründe neler ithal ediyoruz?

  • Aslında ithal etmediğimiz ürün neredeyse yok. Ancak en çok ithal ettiklerimiz: Fosil yakıt/petrol, plastik, organik kimyasallar, eczacılık ürünleri, kauçuk, gübre, parfümeri ve kozmetik diye sıralanabilir.

Kimya sektöründe neler ihraç ediyoruz?

  • Türkiye kimya endüstrisi ham maddeyi alıp, işleyip, ihraç eden konumundadır. Bu sebeple ithal ettiğimiz her ürünün ihracatı da vardır.
  • Sadece sabun ihracatımız, sabun ithalatımızdan daha fazladır.
  • Son yıllarda ihracat oranımız artmaktadır fakat hâlâ ham madde üretiminde dışa bağımlıyız.

Türkiye’de kimya endüstrisinin gelişimi:

  • Osmanlı Dönemi’nde sabun ve temizlik ürünleri üreten birkaç üretim tesisi vardı.
  • Cumhuriyetin ilanıyla birlikte 1927 yılında gümrük, vergi, ulaşım ve ham madde temini için kolaylıklar sağlandı.
  • 1950 yılından itibaren kimya sanayi gelişimi hızlandı.
  • 1960-1980 arasında devlet tarafından yatırımlar yapılmıştır.
  • 1980 sonrası ise ihracat ve ithalat gelişti.

Kimya sektöründe hangi bölgeler daha çok gelişmiştir?

  • Marmara Bölgesi (İstanbul, Kocaeli, Sakarya)
  • Ege Bölgesi (İzmir)
  • Akdeniz Bölgesi
  • Karadeniz Bölgesi

Görüldüğü üzere kimya sektörü daha çok kıyı bölgelerimizde yoğunlaşmıştır.

Kimya sektörünün gelişmesi için atılması gereken adımlar nelerdir?

  • Ham madde ve ara mamulde dışa bağımlılık azaltılmalıdır.
  • Katma değeri yüksek ürünler üretilmelidir.
  • Araştırma-geliştirme (AR-GE) çalışmalarına ve tasarıma ağırlık verilmelidir.
  • Kimya eğitimine önem verilmelidir.
  • Tesis sayısı artırılmalıdır.
  • Sektördeki insan kaynağı daha yetkin teknolojik donanıma sahip olmalıdır.
  • Girişimciler desteklenmelidir.

 

Kimya endüstrisi alanında hizmet veren meslek alanları nelerdir?
Kimya endüstrisi çok geniş alandan oluşan bir sektör olduğu için çok çeşitli meslek dallarından kişiler bu alanda çalışmaktadır.

  • Mühendisler: Kimya mühendisi, petrokimya mühendisi, maden mühendisi, gıda mühendisi, ziraat mühendisi gibi.
  • Kimyagerler
  • Kimya teknikerleri, petrokimya teknikerleri
  • Biyokimya alanında uzman tıp doktorları, eczacılar


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar