TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ BÖLGELERİNİN OLUŞTURULMASI

Türkiye’de bölge sınıflandırmasına yönelik ilk çalışmalar 6 Haziran 1941 tarihinde toplanan Birinci Coğrafya Kongresi’nde başlamıştır. Kongre çalışmaları sonucunda ülkemizin coğrafi bölgelere ayrılması kararlaştırılmıştır. Yine aynı kongrede coğrafi bölge içinde ayrılabilecek daha küçük alanlar tespit edilmiştir, böylece bölümler oluşturulmuştur.

Coğrafi bölge: Doğal, beşeri ve ekonomik özellikler bakımından benzer özellikler gösteren ve bu özellikler bakımından da çevresinden ayrılan alanlara coğrafi bölge denir.

Bölüm: Genel özellikler bakımından bölgeye benzeyen ancak bazı doğal, beşeri ve ekonomik özellikler bakımından bölgeden ayrılan alanlara bölüm denir.

Yöre: Genel özellikler bakımından bölüme benzeyen fakat bazı coğrafi koşullar açısından farklılık gösteren küçük alanlara yöre denir.

Coğrafi Bölgelerin Oluşturulma Gerekçeleri;

Türkiye’yi iyi tanımak ve tanıtmak

Yabancı bölge isimlerini Türkçeleştirmek

Tarihi özelliklere göre sınırları belirlenen bölgeleri coğrafi özelliklere göre yeniden düzenlemek

Bölge ayrımını uluslararası standartlara uygun hale getirmek

Yönetim işlerini kolaylaştırmak ve sorunların daha hızlı çözülmesini sağlamak

Farklı kriterlere göre oluşturulmuş ve karışıklığa yol açan bölge ayrımını ortadan kaldırmak.

Bütün bu faktörlere göre bölgeler oluşturulmuştur.

Oluşturulan bölgeler içinde farklılık gösteren yerler bölümlere ayrılmıştır.

Aynı bölümde farklı özellik gösteren yerler ise yörelere ayrılmıştır.

Örnek:

I. Çatalca-Kocaeli endüstri bölgesi
II. Akdeniz ardı geçiş iklimi bölgesi
III. Yeşilırmak havzası gelişim projesi bölgesi
IV. Türkiye’nin güney kıyılarındaki sık nüfuslu bölgeler
V. Türkiye’nin tarım bölgeleri

Yukarıda verilen bölgelerden hangilerinin sınırlarının, diğerlerine göre daha uzun sürede değişime uğraması beklenir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III   D) II ve IV   E) IV  ve V

çözüm:

Fiziki özelliklerine göre oluşturulan sınırların değişimi zor ve uzun sürede gerçekleşir. I, III ve IV. öncüllerdeki bölge sınıflamaları beşeri ve ekonomik özelliklerine göre oluşturulmuştur. Kısa sürede ve kolay değişir. II numaralı bölge sınıflaması daha uzun sürede gerçekleşir. Cevap: B