Türkiye’de Akarsuların Oluşturduğu Yer Şekilleri Coğrafya Tyt


Kategoriler: Coğrafya
Cepokul

TÜRKİYE’DE AKARSULARIN OLUŞTURDUĞU YERŞEKİLLERİ

AŞINIM ŞEKİLLERİ ;

Vadiler

Çentik Vadi: Akarsuların kaynaklarına yakın yüksek alanlarda görülür.
Örneğin; Doğu Anadolu, Batı Karadeniz, Doğu Karadeniz

Kanyon Vadi: Karstik alanlarda görülür.
Örneğin; Ihlara Vadisi, Göksu Vadisi, Körpülü Kanyonu

Boğaz (yarma) Vadi: Dağların kıyıya paralel uzandığı yerlerde görülür.
Örneğin; Doğu Anadolu, Karadeniz, Akdeniz, Kızılırmak, Yeşilırmak, Seyhan, Zapsuyu

Tabanlı Vadi: Yatak eğiminin ve derine doğru aşındırmanın azaldığı, yana doğru aşındırmanın arttığı yerlerde görülür.
Örneğin; Ege Bölgesi akarsu vadileri, Büyük Menderes, Küçük Menderes, Gediz, Bakırçay

Kırgıbayır (Badlands): Kurak ve yarı kurak bölgelerde, bitki örtüsünden yoksun arazilerde sel sularının etkisiyle oluşan yer şekilleridir.
Örneğin; İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve İç Batı Anadolu’da görülür.

Menderes: Eğimin azaldığı yerde akarsuların büklümler yapmasıyla oluşan yer şekilleridir.
Örneğin; Büyük Menderes, Küçük Menderes, Gediz, Bakırçay

Dev Kazanı: Dik yamaçlardan düşen suların oluşturduğu yer şekilleridir.
Örneğin; Tortum, Sera, Muradiye, Manavgat, Kurşunlu, Düden, Saklıkent gibi.

Plato: Akarsular tarafından derince yarılmış çevresine göre yüksekte kalan geniş düzlüklerdir. İç Anadolu, Doğu Anadolu bölgesinde yaygındır.
Örneğin; Obruk, Haymana, Cihanbeyli, Bozok, Şanlıurfa, Gaziantep platoları gibi.

Peribacası: Volkanik arazilerde eğimli yamaçlarda sel sularının farklı dirençteki tabakaları aşındırmasıyla oluşan şekillerdir.
Örneğin; Nevşehir, Ürgüp, Göreme yöresi

BİRİKİM ŞEKİLLERİ

Delta: Akarsuların sığ kıyılarda alüvyon biriktirmesiyle oluşan yer şekilleridir.
Örneğin; Çukurova, Çarşamba, Bafra, Silifke, Göksu ovaları.

Irmak (kum) adası: Akarsu yatağında eğimin azaldığı yerlerde akarsu yatağının orta kısmında oluşan küçük birikintilere denir.
Örneğin; Ege ve Marmara’da yaygındır.

Dağ İçi Ovası: Dağlık alanlardan geçen akarsuların oluşturduğu ovalardır.
Örneğin; Dörtyol, Hatay Ovaları.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar