Türkiye Ekonomisinin Sektörel Dağılımı 11. Sınıf Coğrafya
Türkiye ekonomisi tarım, hayvancılık ve madencilik gibi birincil faaliyetler ve sanayi (ikincil faaliyet) ile hizmet (üçüncül faaliyet) sektörlerinden oluşur. Cumhuriyetin ilk yıllarında tarım sektöründe çalışan kişi oranı fazlayken günümüzde ekonomik gelişmişliğe bağlı hizmet ve sanayi sektöründe çalışanların oranı daha fazladır.
Türkiye’de 1927 ve 2015 yıllarında çalışan nüfusun iş kollarına dağılış oranı
Türkiye ekonomisinin gayri safi milli hasıla (GSMH) içinde ekonomik faaliyetlerin tarihsel süreçteki paylarına baktığımızda tarım sektörü 1970 yılında % 30.7 iken günümüze kadar bu oran 2010 yılında % 13.6’ya düşmüştür. Sanayi sektöründe ise bu durum 1970’de % 17.5 iken 2010’da %28.3`e kadar yükselmiştir. Şüphesiz ki bu durum üzerinde devletin ekonomik politikaları, teknolojik alt yapının gelişmesi, bölgesel ve küresel ticaret etkilidir.
Hizmet sektöründe GSMH 1970’de % 51.7 iken, 2010 yılında % 58.1 olmuştur. Bu yönlü gelişmede ülkenin ekonomik olarak kalkınması, sanayileşmesi ve şehirleşme hızı etkilidir.
Türkiye Ekonomisini Etkileyen Faktörler
Coğrafi Konum
Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olması ve boğazlara sahip olması ekonomik faaliyetleri çeşitlendirmiştir. Bunun yanı sıra Avrupa, Asya ve Afrika kıtaları arasında köprü görevi görmesi zengin su kaynaklarının bulunması ve dört mevsimin belirgin olarak yaşanması başta ulaşım olmak üzere tarım, hayvancılık, ticaret ve turizm faaliyetlerinin gelişmesini sağlamıştır.
Yeryüzü Şekilleri
Ülkemiz genel olarak dağlık ve engebelidir. Bu özelliği tarım, ulaşım, sanayi gibi ekonomik faaliyetleri olumsuz etkilerken, enerji üretimi, madencilik, doğaya dayalı turizm (kış turizmi) olumlu etkiler. Kıyı ovalarındaki alüvyal dolgulu alanlarda tarımsal faaliyetler gelişmiştir.
İklim
Ülkemizin Akdeniz’e kıyısı olması, yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi farklı iklimlerin görülmesine neden olmuştur. Bu durum da tarım, hayvancılık ve turizm gibi ekonomik etkinliklerin gelişmesini sağlamıştır.
Nüfus
Türkiye genç ve dinamik bir nüfusa sahiptir. Genç nüfusun fazla olması ekonomik kalkınma hızını düşürmekte, bu da istihdam sıkıntısının yaşanmasına neden olmaktadır. Çünkü bağımlı nüfusun fazla olması tüketimi arttırır. Genç nüfusun fazla olmasının olumlu etkisi potansiyel iş gücünü arttırmasıdır.