Tsunamiler 10. Sınıf Coğrafya
Japon dilinde liman dalgası anlamına gelmektedir. Levha sınırlarında büyük depremlerden sonra, volkanik patlamalar ve gerek deniz dibinde gerekse deniz kenarlarında yaşanan heyelanlar sonucunda meydana gelir. Bazen 20-30 metreyi aşan dev dalgalar büyük hasarlara ve can kayıplarına neden olur.
- Tsunamiler daha çok okyanus kıyısında yer alan; Japonya, Endonezya, Malezya, Avustralya, Şili, Sri Lanka, Tayland, Hindistan, Çin, Kore, Kanada ve Portekiz gibi ülkelerde görülmektedir.
Bugüne kadar Dünya’da kaydedilmiş en yıkıcı 10 tsunami şöyledir:
1. Endonezya – Sumatra’da 26 aralık 2004 yılında meydana gelen 9,1 şiddetindeki deprem sonrasında yaşana tsunami sonucunda 280 bin kişi hayatını kaybederken bir o kadarı da kaybolmuştur.
2. 2011 yılı 11 Mart’ta Japonya Kuzey Pasifik Sendai’de yaşanan 9,0 şiddetindeki deprem sonrası meydana gelen ve 10 metre dalga boyuna ulaşılan tsunami sonucunda yaklaşık 18 bin kişi hayatını kaybetmiştir.
3. 1 Kasım 1755 Portekiz – Lizbon’da 8,5 şiddetindeki deprem sonucunda dalga boyu 30 metreye ulaşmış; Portekiz, İspanya ve Fas’ta 60 bin kişi hayatını kaybetmiştir.
4. 27 Ağustos 1883’de Endonezya’da Krakatou yanardağının patlaması sonrası meydana gelen tsunami sonucunda dalga boyu 30 metreye ulaşmış ve deprem sonucunda 4000, tsunami sonucunda da yaklaşık 36 bin kişi hayatını kaybetmiştir.
5. 20 Eylül 1498 Enshunada Denizi-Japonya’da yaşanan 8,3 şiddetindeki deprem sonrası oluşan tsunami sonucunda 31 bin kişi hayatını kaybetmiştir.
6. 28 Ekim 1707 Nankaido-Japonya’da meydana gelen 8,4 şiddetindeki deprem sonucunda boyu 25 metreye ulaşan dev dalgalar 30 bin can kaybına neden olmuştur.
7. 15 Haziran 1896 Sanriku-Japonya’da yaşanan 7,6 şiddetindeki deprem sonucunda dalga boyu 25 metreye ulaşmış ve Japonya’da 22 bin, Çin’de 4 bin insanın hayatına mal olmuştur.
8. 13 Ağustos 1868 Kuzey Şili’de yaşanan 8,5 şiddetindeki deprem sonrasında dalga boyu 21 metreye ulaşmış ve 25 kişi hayatını kaybetmiştir.
9. 24 Nisan 1771 Ryuku Adaları – Japonyada meydana gelen 7,4 şiddetindeki deprem sonrasında tsunami dalga boyu inanılmaz bir şekilde 85 metreye ulaşmış ve 12 bin kişi hayatını kaybetmiştir.
10. 18 Ocak 1586 İse Bey – Japonya’da meydana gelen 8,2 şiddetindeki deprem sonrası dalga boyu 6 metreye kadar ulaşmıştır. Kayıtlı her hangi bir can kaybı bildirilmemiştir.