Belli bir bölgedeki toprak yüzeyinden derinlere doğru inildikçe toprağın renk, yapı ve özellikler bakımından farklılaştığı katmanlar görülür. Bu katmanlara “horizon” denir.

Taşların fiziksel ve kimyasal yollarla çözülmesi sonucu oluşan maddelerin hava, su ve diğer çeşitli canlı organizma ve canlı atıklarının karışımıyla oluşan örtüye toprak denir.

• Toprak oluşumu için fiziksel ve kimyasal çözülmenin bir arada olması gerekir.

Humus: Toprak içerisindeki bitki ve canlı artıklarının çürümesiyle oluşan ve toprağa rengini veren maddedir. Toprağın verimini artırır. Kayaların ufalanması ve ayrışmasında rol oynamaz. Toprağın oluşumunu etkilemez.

Toprağın Katmanları (Horizonları)

Toprak, özelliklerine ve oluşumuna göre horizon adı verilen dört katmandan oluşur. Oluşumunu tamamlamış olan bir toprak kesitinde yüzeyden derine doğru, birbirinden farklı özellikler gösteren horizonlar bulunur.

• A horizonu, toprağın en üst tabakası olup, bitkisel artıkların ayrışmasıyla oluşmuştur. Organik madde bakımından zengindir. Genellikle koyu renklidir. Bitkiler bu tabakada tutunur, yetişir ve gelişir.
• B horizonu, A horizonundan taşınan minerallerin biriktiği ham toprak tabakasıdır. Kireç ve tuz mineralleri bakımından zengindir.
• C horizonu, toprağın oluştuğu ana kayacın özelliğini taşıyan ve iri unsurları bünyesinde bulunduran ayrışma tabakasıdır.
• D horizonu, toprağın altında yer alan ana kaya tabakasıdır.

Bilgi: Ağaçlardan dökülen ve toprağın yüzeyini kaplayan dal ve yapraklar organik horizonu oluşturur. Bu zon zamanla ayrışarak humusa dönüşür.