Toplumcu Gerçekçi Hikâyeler

Sabahattin Ali ve Sadri Ertem’in eserleriyle ortaya çıkmıştır. Anadolu köy ve kasabalarının sorunlarını anlatmışlardır. 1930’ların sonunda Kemal Bilbaşar ve Samim Kocagöz gibi yazarlarla alanını genişletmiştir. Yazarlar köylerdeki toprak kavgaları, ağa-köylü, zengin-fakir, güçlü-güçsüz, öğretmen – imam çatışması, köyden kente göç ve sonuçları, dar gelirlinin sorunları ve geçim mücadelesi gibi konuları işlemişlerdir.
Yazarlar realizm ve natüralizm akımlarının etkisinde kalmışlar, yapıtlarını konuşma diliyle yazmış, kahramanlarını bölgesel ağızlarına göre konuşturmuşlardır.

• Marksist ve sosyalist ideolojiden etkilenir.
• Yazarlar görüşlerini toplumla paylaşabilmek, halkı aydınlatmak için eserleri araç olarak kullanır.
• Halkı aydınlatmak düşüncesiyle belirli bölgeler özellikle konu edilir.
• Yurt gerçeklerini anlatmak, edebiyatçının sosyal bir sorumluluğu olarak değerlendirilir.
• Anadolu coğrafyası, halkın sorunları, köy hayatı, köylülerin sorunları ele alınır.
• Büyük şehirlere göçün ortaya çıkardığı problemler ve sosyalizm üzerinde durulur.
• Gündemdeki sosyal olaylara ve toplumsal sorunlara yoğunlaşılır. Konuşma dili kullanılır, kahramanları bölgesel ağızlarına göre konuşturulur.
• Kişiler iç ve dış yönleriyle tasvir edilir.
• Anlatımda yer yer aksaklık görülür.
• Hikayelerde sağlam bir kurgu görülmez.
• Olaylar ve kişiler bir düşünceyi doğrulamak veya haklı göstermek üzere düzenlenir.
• Sanat toplum içindir, anlayışı egemen olur.
• Toplum sorunlarına çözüm önerileri sunulur.

Toplumcu Gerçekçi yazarlar: Sadri Ertem, Sabahattin Ali, Fakir Baykurt, Kemal Tahir, Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Kemal Bilbaşar, Samim Kocagöz, Faik Baysal, Aziz Nesin, Dursun Akçam, Cahit Irgat, Cevdet Kudret, Halikarnas Balıkçısı…

Çözümlü Örnek Test Soruları

Soru 1:
Toplumcu gerçekçi hikâyelerin en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bireysel duygulara odaklanması
B) Toplumun sorunlarına gerçekçi bir bakış açısıyla yaklaşması
C) Doğaüstü olayları ele alması
D) Geçmişten gelen destansı konuları işlemesi
E) Sadece eğlenceli ve mizahi olaylara yer vermesi

Çözüm:
Toplumcu gerçekçi hikâyeler, toplumsal sorunlara, sınıf farklılıklarına ve adaletsizliklere odaklanır. Bu eserlerde, toplumun eksikliklerini veya aksayan yanlarını gerçekçi bir bakış açısıyla ele almak esastır.
Cevap: B

---

Soru 2:
Aşağıdaki yazarlardan hangisi toplumcu gerçekçi hikâye türünde eser vermemiştir?

A) Orhan Kemal
B) Yaşar Kemal
C) Sait Faik Abasıyanık
D) Sabahattin Ali
E) Kemal Tahir

Çözüm:
Toplumcu gerçekçilik yerine bireyci bir bakış açısıyla hikâyeler yazan Sait Faik Abasıyanık, toplumcu gerçekçi yazarlar arasında değildir. Diğer yazarlar ise toplumcu gerçekçilik akımına önemli katkılar sağlamıştır.
Cevap: C

---

Soru 3:
Toplumcu gerçekçi hikâyelerde en çok işlenen temalardan biri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tarihî olaylar
B) Aşk ve bireysel bunalımlar
C) Sosyal adaletsizlik ve sınıf farkı
D) Efsaneler ve mitoloji
E) Gizemli olaylar

Çözüm:
Toplumcu gerçekçi hikâyelerde, özellikle sosyal adaletsizlik ve sınıf farklılıkları gibi toplumsal sorunlar vurgulanır. Bu tür eserlerde işçi sınıfının zorlukları ve toplumdaki eşitsizlikler ön plandadır.
Cevap: C

---

Soru 4:
Aşağıdaki eserlerden hangisi toplumcu gerçekçi özellikler taşır?

A) Kuyucaklı Yusuf – Sabahattin Ali
B) Huzur – Ahmet Hamdi Tanpınar
C) Sözde Kızlar – Peyami Safa
D) İnce Memed – Yaşar Kemal
E) Şair Evlenmesi – Şinasi

Çözüm:
Yaşar Kemal’in İnce Memed romanı, toplumcu gerçekçi bir eserdir. Bu romanda yoksul bir köylünün mücadelesi, feodal yapıya karşı başkaldırısı ve toplumsal adaletsizlikler işlenmiştir.
Cevap: D

---

Soru 5:
Toplumcu gerçekçi hikâyelerde kahramanlar genellikle hangi sınıftan seçilir?

A) Aristokrat sınıf
B) Orta sınıf ve zenginler
C) Halkın alt kesimleri ve işçi sınıfı
D) Mitolojik karakterler
E) Kral ve kraliçeler

Çözüm:
Toplumcu gerçekçi hikâyelerde kahramanlar çoğunlukla toplumun alt kesimlerinden, yoksul veya işçi sınıfından seçilir. Bu karakterler, toplumdaki sınıf farklarını ve adaletsizlikleri gözler önüne sermek için kullanılır.
Cevap: C

---

Soru 6:
Aşağıdakilerden hangisi toplumcu gerçekçi bir yazar olarak tanınır?

A) Halit Ziya Uşaklıgil
B) Refik Halit Karay
C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
D) Fakir Baykurt
E) Namık Kemal

Çözüm:
Fakir Baykurt, toplumcu gerçekçi bir yazardır ve eserlerinde köy yaşamını, köylülerin zorluklarını, toplumdaki sınıf çatışmalarını konu almıştır. Diğer yazarlar toplumcu gerçekçi akıma dâhil değildir.
Cevap: D