Terim Anlamlı Sözcükler
Sözcüğün, temel anlamından hareketle bilim, sanat, spor ya da meslek alanlarına özgü kavramları karşılarken kazandığı yeni anlamlardır.
Örneğin temel anlamına ve kazandığı diğer anlamlara daha önce değinilmiş olan ”boğaz” sözcüğü ”iki kara arasındaki dar deniz” anlamıyla bir coğrafî terim olarak kullanılmaktadır.
- İstanbul Boğazı, Karadeniz ile Marmara Denizi’ni birbirine bağlamaktadır.
Pek çok gemi Çanakkale Boğazı’ndan geçerek Ege’nin sularına açılmıştır.
– Sözcüklerin anlamını, kullanıldığı cümleler belirler. Bu nedenle bir sözcük, kullanıldığı cümleye göre terim anlamlı ya da temel anlamlı olabilir.
Aradan uzun zaman geçse de her şeyi hatırlıyorum. —> (Terim değildir.)
”Geleceğim” fiili gelecek zaman eki almıştır. —> (Terimdir.)
– Terim anlamlı bazı sözcükler birden fazla alanın terimi olabilir.
”ayak”
1. Bacakların bilekten aşağıda bulunan ve yere basan bölümü.
2- coğrafya: Göl ayağı.
3- matematik: Bir doğrunun başka bir doğruyu veya bir düzlemi kestiği nokta.
4. spor: Karakucak ve yağlı güreşte pehlivanların ayrıldıkları beş dereceden biri.
Örnek Sorular:
“doğru” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamıyla kullanılmıştır?
A) İki ucu sonsuza kadar giden noktalar kümesine doğru denir.
B) Şule, her zaman doğruyu söyleyen biridir.
C) İskeleye doğru koşarak ilerledi.
D) Sinan’ın yaptıklarının doğru olduğunu düşünmüyorum.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün kullanıldığı anlam yanlış verilmiştir?
A) Evdeki perdelerin rengi solmuştu. (Gerçek anlam)
B) Soğuk su içtiği için boğazı şişti. (Gerçek anlam)
C) Sürekli işleri yokuşa sürüp duruyor. (Mecaz anlam)
D) Haberi duyunca dünyalar onun oldu. (Terim anlam)
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “anahtar” sözcüğü terim anlamda kullanılmıştır?
A) Ahmet, sol anahtarını çizmeyi yeni öğrendi.
B) Anahtarımı bulamıyorum.
C) Çantasından arabanın anahtarını bir türlü çıkaramadı.
D) Bu sandığın anahtarını nereye sakladın?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlı bir sözcük kullanılmamıştır?
A) Saçlarına hacim kazandırmak için krem kullanmış.
B) ”Kalemlik” sözcüğü ”kalem” kökünden türemiştir.
C) Notaların üzerine yazıldığı çizgiye porte denir.
D) Paralel doğrular hiçbir koşulda kesişmez.