MAKİNELERİN GÜCÜ

Bu Konu ile üretim teknolojisindeki gelişmelerin sosyal ve ekonomik hayata etkilerini değerlendireceğiz.

İnsanlar, 18. yüzyıla kadar üretimi ilkel yollarla yapıyordu. Doğadaki kaynaklardan verimli bir şekilde yararlanamıyordu. Fakat insanın merakı ve bilgisi sonucunda buluşlar yaşandı. Bu buluşlar herkesin ilgisini çekmeye başladı.

Avrupa ve Amerika’da yapılan bu icatlar günlük hayatta işlevsellik kazanmaya başladı. 1765’te James Watt’ın buharlı makineyi geliştirmesi Avrupa’da önemli bir dönüm noktası olmuştur. Buhar gücüyle çalışan makinelerin üretimde kullanılması “Sanayi İnkıIabı‘nı başlatmış oldu.

Üretimde beden gücünün yerini makine gücü aldı. Bu durum zamandan ve emekten tasarrufu sağladı ayrıca üretimi de arttırdı.

Sanayi inkılabı ilk İngiltere’nin Manchester şehrinde başladı.

Aydınlanma Döneminde özgür düşünce ortamı modern bilimi geliştirmiştir. Bu gelişmeler sayesinde birçok icat keşifler yapılmıştır.

Buhar gücüyle çalışan makineler pamuklu dokuma sektöründe kullanılmıştır.

Bu dönemde insanların bilimsel buluşlara ilgisi arttı. Buluşların günlük hayatta işe yaramaya başlamasıyla makineler insanlar için vazgeçilmez oldu.

Artık şehirlerde küçük basit atölyeler yerini büyük fabrikalara bıraktı, bu fabrikalarda çalışacak insan gücüne ihtiyaç duyuldu. Bu ihtiyacı karşılamak için köylerden şehirlere göçler arttı. Kentlerin nüfusları kısa sürede kat kat artmaya başladı.

Yine bu fabrikalarda işlenecek ham madde, işlenen ürünleri satacak pazar arayışları ortaya çıktı. Bu durum zayıf ülkeleri sömürmeye kadar götürdü, hatta Avrupa ülkeleri arasında sömürgecilik yarışına neden oldu.

Bu sömürgecilik yarışı ilerleyen dönemlerde 20. yüzyılda iki kez dünya savaşının yaşanmasına neden oldu.

Bir başka sonucu; Avrupa’da işçi sınıfı ortaya çıktı. İşçilerin haklarını savunmak için sendikalar kuruldu.

İnsanların geliri arttıkça yaşam standartları yükseldi. Petrol, demir, kömür gibi madenler sanayi için önemli hale geldi.

Büyük sanayi şehirleri ortaya çıktı. Dünya ticaretini kolaylaştırmak için ulaşıma önem verildi. Panama ve Süveyş Kanalları açıldı.

Sanayi inkılabı şehirlerde kirlilik, çarpık kentleşme vb. sorunlar da ortaya çıktı.

Bilgi: Sanayi inkılabı, Osmanlı Devleti’nin olumsuz etkilemiş, Avrupa’nın açık pazarı haline gelmiştir.

Not: Sanayi inkılabı İngiltere başlayıp oradan Avrupa’ya, Avrupa’dan da tüm dünyaya yayılmıştır.

Sanayi İnkılabındaki Önemli Buluşlar

• 1733’te “ Uçan Mekik” bulundu ve kumaş dokuma hızı arttırıldı.
• 1764’te “ Eğiren Jenny” adı verilen makine icat edildi.
• James Watt Buhar Makinesini geliştirmesiyle birlikte bu gelişme Sanayi inkılabı için dönüm noktası oldu.
• 1804’te ilk buharlı lokomotif yapıldı, ulaşım kolaylaştı.
• 1807’de Robert Fulton buharlı gemiyi yaptı ve okyanuslar arası ulaşım kolayca yapılabildi.
• 1834’te Amerikalılar tarafından biçerdöver icat edildi.
• 1904’te Henry Ford tarafından traktör icat edildi ve tarımda hayvanların yerini makine almaya başladı.