Tam gölge, ışığın opak bir cisim tarafından tamamen engellendiği bölgede oluşan karanlık alan olarak tanımlanır. Bu konunun anlaşılması, ışığın yayılma şekli ve gölge oluşumu ile ilgilidir. Tam gölge oluşumunu ve nasıl ortaya çıktığını anlamak, öğrencilerin ışığın davranışını kavramalarına yardımcı olur. Aşağıda 5. sınıf fen bilimleri konusuna uygun sorular ve çözümleri yer almaktadır.

Tam Gölge Testleri (Yeni Müfredat)

Örnek Sorular ve Çözümleri

Soru 1:
Bir ışık kaynağının önüne opak bir cisim yerleştirildiğinde, cismin arkasında karanlık bir bölge oluşur. Bu bölgeye ne ad verilir?
A) Yarı gölge
B) Tam gölge
C) Kırılma bölgesi
D) Yansıma bölgesi

Çözüm:
Opak bir cisim, ışığın geçmesini tamamen engeller ve cismin arkasında karanlık bir bölge, yani tam gölge oluşur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Soru 2:
Bir el fenerini düz bir yüzeye tuttuğunuzda el feneri ile yüzey arasında bir kalem yerleştirildiğinde, yüzeyde beliren karanlık bölge hangi tür gölgedir?
A) Tam gölge
B) Yarı gölge
C) Dağınık gölge
D) Gölge oluşmaz

Çözüm:
Opak bir cisim (kalem) ışığı engellediğinde arkasında tam gölge oluşur. Bu gölge, cismin tam olarak engellediği bölgede oluşur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Soru 3:
Aşağıdakilerden hangisi tam gölgenin oluşması için gereklidir?
A) Saydam bir cisim
B) Opak bir cisim
C) Işığın kırılması
D) Yarı saydam bir cisim

Çözüm:
Tam gölge, ışığın tamamen engellendiği durumlarda oluşur ve bu sadece opak cisimlerde mümkündür. Doğru cevap B seçeneğidir.

Soru 4:
Tam gölgenin boyutunu etkileyen faktörlerden biri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Işık kaynağının rengi
B) Işık kaynağının uzaklığı
C) Cismin sıcaklığı
D) Ortamın nemi

Çözüm:
Işık kaynağının cisime olan uzaklığı değiştirildiğinde, cismin gölge boyutu da değişir. Kaynak uzaklaştıkça gölge küçülür, yaklaşınca büyür. Doğru cevap B seçeneğidir.

Soru 5:
Güneş ışığının bir ağaca vurduğunda, ağacın yere düşen gölgesi hangi tür gölge olarak adlandırılır?
A) Yarı gölge
B) Dağınık gölge
C) Tam gölge
D) Karma gölge

Çözüm:
Ağaç, Güneş ışığını tamamen engellediği bölgede tam gölge oluşturur. Dolayısıyla yere düşen gölge tam gölge olarak adlandırılır. Doğru cevap C seçeneğidir.