9. sınıf edebiyat dersi kapsamında ele alınan söz sanatları, edebi metinlerde anlam ve anlatımı güçlendiren, okuyucuya farklı bakış açıları kazandıran sanatlardır. Söz sanatları, sözcüklerin ya da cümlelerin daha etkileyici bir anlam kazanmasını sağlar. Özellikle şiir ve edebi metinlerde çokça kullanılan bu sanatlar, anlatımı zenginleştirirken derin anlamlar oluşturur. Edebiyat metinlerinde sıkça karşılaştığımız teşbih (benzetme), istiare (eğretileme), mecaz, mübalağa (abartma), tezat (karşıtlık) gibi söz sanatları, öğrencilerin edebi metinleri daha iyi anlamasına ve çözümlemesine yardımcı olur. Bu testte, söz sanatlarını kullanma ve ayırt etme yeteneğinizi geliştirecek sorularla karşılaşacaksınız.

9. Sınıf Söz Sanatları Konu Anlatımı

9. Sınıf Söz Sanatları Testleri

Söz Sanatları Test 1 Çöz

Söz Sanatları Test 2 Çöz

Söz Sanatları Test 3 Çöz

Söz Sanatları Test 4 Çöz

Söz Sanatları Test 5 Çöz

Söz Sanatları Test 6 Çöz

Söz Sanatları Test 7 Çöz

Söz Sanatları Test 8 Çöz

Söz Sanatları Test 9 Çöz

Söz Sanatları Test 10 Çöz

---

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Soru

“Bir sonbahar sabahı, rüzgar ağaçların yapraklarına dokunarak onları dans ettiriyordu. Gökyüzünde gri bulutlar, güneşin parıltısını gizlemiş; ortalık sanki hüzünlü bir melodiyle dolmuştu. Sokaklar, rüzgarın savurduğu yapraklarla dolmuş, sessiz bir özlem fısıldıyordu. Her yaprak yere düşerken, gökyüzünden yeryüzüne yavaşça inen bir veda gibi süzülüyordu.”

Bu metinde kullanılan söz sanatlarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) “Hüzünlü bir melodi” ifadesinde “mübalağa” sanatı vardır.
B) “Rüzgarın ağaçların yapraklarına dokunarak onları dans ettirmesi” ifadesinde “kişileştirme” yapılmıştır.
C) “Gri bulutların güneşi gizlemesi” ifadesi “tezat” sanatını örneklemektedir.
D) “Yaprakların veda gibi süzülmesi” ifadesi “kinaye” sanatına örnektir.
E) “Sokakların özlem fısıldaması” ifadesinde “mecaz” sanatı yoktur.

Cevap: B

Açıklama: “Rüzgarın ağaçların yapraklarına dokunarak onları dans ettirmesi” ifadesi, doğada cansız olan bir varlığa (rüzgar) insana özgü bir özellik (dans ettirme) kazandırıldığı için “kişileştirme” sanatına örnektir. Diğer seçenekler ise yanlış eşleştirilmiştir.

2. Soru

“Bu karanlık gecenin içinde, yıldızlar sanki birer umut ışığı gibi gökyüzünde parıldıyordu. Rüzgar, denizin dalgalarını öfkeyle kıyıya vuruyor, deniz adeta hırçın bir çocuk gibi homurdanıyordu. Her dalga, sahile çarpıp geri çekilirken, bir hüzün masalı anlatıyor gibiydi.”

Metindeki söz sanatları dikkate alındığında, aşağıdakilerden hangisi doğru bir analizdir?

A) “Yıldızların umut ışığı gibi parlaması” ifadesinde “mecaz” sanatı kullanılmıştır.
B) “Denizin hırçın bir çocuk gibi homurdanması” ifadesi “mübalağa” sanatını içerir.
C) “Her dalga bir hüzün masalı anlatıyor” ifadesinde “tezat” sanatı kullanılmıştır.
D) “Rüzgarın öfkeyle denize vurması” ifadesinde “kinaye” sanatı kullanılmıştır.
E) “Karanlık gece” ifadesi “istiare” sanatını içerir.

Cevap: A

Açıklama: “Yıldızların umut ışığı gibi parlaması” ifadesi, “mecaz” sanatına örnektir çünkü yıldızlar burada gerçek anlamlarının dışında bir anlamda kullanılmıştır. Diğer seçenekler yanlış sanatlardır.

3. Soru

“Gün, yerini akşamın loş karanlığına bırakırken, gökyüzünde sessiz bir hüznün rengi vardı. Ağaçların dalları rüzgarın dokunuşlarıyla hışırdıyordu. Yapraklar, yavaşça düşerken yeryüzüne fısıldıyordu sanki; her bir yaprak, sessiz bir vedanın parçasıydı.”

Bu metinde hangi söz sanatı kullanılmamıştır?

A) Teşhis
B) Mübalağa
C) İstiare
D) Tezat
E) Mecaz

Cevap: D

Açıklama: Metinde “tezat” sanatı kullanılmamıştır. Diğer sanatlar ise “hışırdamak” ile kişileştirme, “vedanın parçası” ile istiare, “sessiz bir hüznün rengi” ile mecaz örnekleriyle kullanılmıştır.

4. Soru

“Sabahın ilk ışıkları, karanlık sokakların soğuk yüzünü yavaşça aydınlatmaya başladı. Rüzgar, ağaç dallarında tatlı bir melodi fısıldıyor; kuşlar, bu melodiyi dinleyerek dans ediyordu. Her şey, doğanın uyanışıyla adeta bir şölene dönüşüyordu.”

Metne göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) “Kuşların dans etmesi” ifadesi abartma sanatıdır.
B) “Rüzgarın ağaç dallarında melodi fısıldaması” ifadesi kişileştirme sanatını içerir.
C) “Karanlık sokakların soğuk yüzü” ifadesinde teşbih sanatı vardır.
D) “Doğanın uyanışı bir şölene dönüşmesi” ifadesi tezat sanatıdır.
E) “Sabahın ilk ışıkları” ifadesi istiare sanatını içerir.

Cevap: B

Açıklama: “Rüzgarın ağaç dallarında melodi fısıldaması” ifadesi, cansız bir varlığa insana özgü bir özellik verilerek kişileştirme yapılmıştır.