SOMUT ANLAMLI SÖZCÜKLER

Beş duyudan en az biriyle algılanabilen sözcüklerdir.

Örnekler

• Bahçeyi ıhlamur ağacının kokusu sarmıştı.
  –› Bu cümledeki “bahçe, ıhlamur, ağaç” sözcükleri görme duyusuyla, “koku” sözcüğü koklama duyusuyla algılanabildiği için somuttur.
• Ağaçtaki sert elmalar oldukça ekşiydi.
  –› Bu cümledeki “sert” sözcüğü dokunma duyusuyla, “ekşi” ise “tatma” duyusuyla algılanabildiği için somuttur.
• Rüzgarın uğultusu nal seslerine karışıyordu.
  –› Bu cümledeki “uğultu” ve “ses” sözcükleri işitme duyusuyla algılanabildikleri için somuttur.

SOYUT ANLAMLI SÖZCÜKLER

Beş duyudan herhangi biriyle algılanamayan sözcüklerdir.

Örnekler

• İçindeki ümidin yerini tuhaf bir korku almıştı.
  –› Bu cümledeki “ümit, tuhaf korku” sözcükleri beş duyudan biriyle algılanamadığı için soyuttur.
• Onunla huylarımız ve birçok düşüncemiz benzerdi.
  –› Bu cümledeki “huy” ve “düşünce” sözcükleri beş duyudan biriyle algılanamadığı için soyuttur.

Dikkat: Somut anlamlı sözcükler soyut anlama gelecek şekilde kullanılabilir.

Örnekler

• Bu kafayla sen hiçbir işte başarılı olamazsın.
  –› “Kafa” sözcüğü bu cümlede “zihniyet” anlamında kullanıldığı için soyut anlam kazanmıştır.
• Olayda onun da parmağı olduğunu düşünüyorum.
  –› “Parmak” sözcüğü bu cümlede “bir şeye karışma ilgisi” anlamında kullanıldığı için soyut anlam kazanmıştır.