Solunuma Yardımcı Yapılar (Organlar) 6.Sınıf Fen Bilimleri
Solunuma Yardımcı Yapılar
Soluk alıp verme sırasında solunum organlarına yardım eden yapılar vardır. Bu yapılar diyafram ve kaburgalar arası kaslardır.
Diyafram
Göğüs boşluğu ile karın boşluğunu birbirinden ayıran çok güçlü. çizgili bir kastır. Soluk alma sırasında diyafram kasılarak boyu kısalır, düzleşir ve göğüs boşluğu genişler. Soluk verme sırasında ise diyafram gevşeyerek boyu uzar, kubbeleşir ve göğüs boşluğu daralır.
Kaburgalar Arası Kaslar
Kaburgaların arasında bulunan kaslardır. Bu kaslar diyafram ile aynı yönlü çalışır. Soluk alma sırasında kasılır, soluk verme sırasında ise gevşer.
Soluk Alıp Verme
Hücrelerimizin ihtiyacı olan oksijenin dışarıdan alınmasına soluk alma, zararlı bir atık olan karbondioksitin vücuttan atılmasına soluk verme denir.
Solup alıp verme sırasında vücudumuzda gerçeklesen olaylar aşağıdaki gibidir.
Soluk Alma
- Diyafram kasılır, boyu kısalır ve düzleşir.
- Kaburgalar arası kaslar kasılır.
- Akciğerlere hava dolar.
- Göğüş kafesi genişler. Göğüs boşluğu artar.
Soluk Verme
- Diyafram gevşer, boyu uzar ve kubbeleşir.
- Kaburgalar arası kaslar gevşer.
- Akciğerlerdeki hava dışarı atılır.
- Göğüs kafesi daralır. Göğüs boşluğu azalır.
Ağızdan da soluk alıp verilebilir fakat burundan soluk alıp vermek daha sağlıklıdır. Çünkü burun solunan havanın temizlenmesini, ısıtılmasını ve nemlendirilmesini sağlar. Ağızdan nefes alındığında bunlar tam olarak gerçekleşemez.
Alveollerdeki Gaz Değişimi
Gaz değişimi sırasında soluk alma ile akciğerlerdeki alveollere kadar gelen oksijen gazı, alveolden kılcal damarlara geçer. Kılcal damarlardaki karbondioksit gazı ise kılcal damardan alveole doğru geçer. Bu gaz değişimi sayesinde kandaki oksijen miktarı artarken, atık bir madde olan karbondioksit de kandan uzaklaştırılır. Alveole geçen karbondioksit gazı soluk verme olayı ile vücut dışına atılır. Man, alveollerde oksijence zenginleşir. Böylece hücrelere gönderilmek üzere. kandaki oksijen miktarı artırılmış olur.
Not: Oksijen ve karbondioksit gazı, alyuvarlardaki hemoglobin sayesinde kanda taşınır.