Sözcükte Anlam 5. Sınıf Türkçe
Sözcükte Anlam
Örnek Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlük sırasında daha önce gelir?
A) ayna B) pilav C) barış D) umut
Çözüm: Cevap A seçeneğidir. Çünkü alfabenin ilk harfi olan A harfiyle başlayan ayna diğer kelimelerden daha önce gelir.
Örnek Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlük sırasına göre dizildiğinde baştan üçüncü olur?
A) bakıcı B) otobüs C) dede D) taş
Çözüm: Cevap B seçeneğidir. Çünkü kelimeler; bakıcı, dede, otobüs, taş olarak sıralanır.
Örnek Soru
papağan
kanarya
bülbül
Yukarıdaki kelimelerin kavram alanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) sürüngen
B) kuş
C) meyve
D) cisim
Çözüm
Cevap B seçeneğidir. Papağan, kanarya ve bülbülün ortak noktası yani kavram alanı kuş olmalarıdır.
Örnek Soru
çınar, gürgen, çam
Yukarıda verilen kelimelerin kavram alanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) meyve
B) yeşillik
C) ağaç
D) yüksek
Çözüm
Cevap C seçeneğidir. Çınar, çam ve gürgenin kavram alanı ağaç olmalarıdır.
Örnek Soru
“Yanmak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerden hangisinde “çok susamak” anlamında kullanılmıştır?
A) Bütün boğazı ve vücudu yanıyordu.
B) Emre, yazın sokakta oynarken güneşten yanmış.
C) Suyu kana kana içen adam ”Oh, yanmışım!” dedi.
D) Ocaktaki yemek yanınca annesi telaşla fırladı.
Çözüm
Doğru cevap C seçeneğidir. Bu seçenekte suyu kana kana içen adam yanmışım derken çok susadığından bahsediyor.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ”açılmak” sözcüğü ”uzaklaşmak” anlamında kullanılmıştır?
A) Yeni eğitim-öğretim yılı Milli Eğitim Bakanı tarafından açıldı.
B) Okulda başarılı olanlar için ayrı bir bölüm açıldı.
C) Bu düğüm açılmaz, boşa uğraşma.
D) Denizde o kadar çok açılmış ki onu göremiyorum.
Çözüm
Cevap D seçeneğidir. D seçeneğinde çocuğun kıyıdan çok uzaklaştığından bahsetmektedir.
Gerçek Anlam (Temel Anlam)
Örnek Soru
Aşağıda altı çizili sözcüklerden hangisi temel anlamıyla kullanılmamıştır?
A) Babam, kitabımın yüzünü kapladı.
B) Boğazımdaki ağrı limonlu bal yiyince geçti.
C) Telefonuna kılıf almalısın.
D) Yeni açmış papatyalar toprağı süslüyor.
Çözüm
Doğru cevap A seçeneğidir. A seçeneğinde altı çizili sözcük temel anlamında kullanılmamıştır. Diğerleri ise temel anlamlıdır.
Mecaz Anlam
Örnek Soru
I. Bu ağır koliye sarılmış, kaldırmaya çalışıyor.
II. Gömleğin düğmeleri söküldü. ;
III. Bu işte kesin onun parmağı var.
IV. Sokaktaki ışık geceleri odamı aydınlatıyor.
Numaralandırılmış cümlelerden hangisinde mecaz anlamlı sözcük kullanılmıştır?
A) I B) II C) III D) IV
Çözüm
Doğru cevap C seçeneğidir. Çünkü III numaralı cümlede “parmak” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır. Diğer seçeneklerde mecaz anlamlı
bir kelime kullanılmamıştır.
Örnek Soru:
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Bana yapılan bu haksızlıkları benden hazmetmemi istemesinler.
B) Bu olay beni çocukluk yıllarıma götürdü.
C) Küçük çocuk torbayı yerden kaldıramayınca yerlerde sürükledi.
D) Aykut, babasının ona aldığı yeni oyuncağı bir günde bozdu.
Çözüm:
Doğru cevap A seçeneğidir. Çünkü “hazmetmek” kelimesi “kabullenememek” anlamında kullanıldığı için mecazdır. Diğer kelimeler gerçek anlamda kullanılmıştır.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlı bir sözcük kullanılmıştır?
A) Ben bugün televizyonda film izleyeceğim.
B) Müzik defterine bir sol anahtarı çizdi.
C) Hamuru fırında pişirip ekmek yaptı.
D) Eserlerinde köy hayatını işlemiş.
Çözüm
Doğru cevap B seçeneğidir. Çünkü “sol anahtarı” bir müzik terimidir.
Eş Sesli (Sesteş) Sözcükler
Eş Anlamlı Sözcükler
Zıt Anlamlı Sözcükler
Çözümlü Örnek Sorular:
Soru 1:
Aşağıdaki cümlede geçen “keskin” sözcüğü hangi anlamda kullanılmıştır?
“Bu bıçağın keskin bir ucu var, dikkatli olmalısın.”
A) Koku B) Tat C) Düşünce D) Kesici özellik
Çözüm: Bu cümlede “keskin” sözcüğü, bıçağın ucu ile ilgili olarak kesici özellik anlamında kullanılmıştır. Cevap: D
Soru 2:
“İnce” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir anlamda kullanılmıştır?
A) İnce bir ip bulmalıyız. B) O, ince bir zevke sahiptir. C) İnce çorap giymişsin, hava soğuk. D) İnce bir kitap okudum.
Çözüm: A, C ve D seçeneklerinde “ince” kelimesi fiziksel anlamda (zayıf, dar) kullanılmışken, B seçeneğinde “ince” kelimesi zarif anlamında kullanılmıştır. Cevap: B
Soru 3:
“Sıcakkanlı” kelimesinin anlamını en iyi açıklayan cümle hangisidir?
A) O, her zaman arkadaşlarına sıcak davranır. B) Kışın soğuk havalarda bile üşümez. C) Onunla konuşmak çok zor, soğuk biri. D) O, çok sıcakkanlı biridir, herkesle iyi anlaşır.
Çözüm: “Sıcakkanlı” kelimesi insan ilişkilerinde sevecen, cana yakın anlamında kullanılır. Bu anlamı en iyi açıklayan cümle D seçeneğidir. Cevap: D
Soru 4:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “ağır” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Çantası çok ağırdı, taşımakta zorlandı. B) Verdiği ağır ceza herkesi şaşırttı. C) Yaşlı adam ağır adımlarla yürüyordu. D) Ağır eşyaları yukarı taşımak zor oldu.
Çözüm: B seçeneğinde “ağır” kelimesi mecaz anlamda, cezanın şiddetli olduğunu belirtmek için kullanılmıştır. Cevap: B
Soru 5:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “yol” kelimesi gerçek anlamında kullanılmıştır?
A) Herkes kendi yolunu çizer. B) Bu kararla bir yol açılmış oldu. C) Eve gitmek için uzun bir yol yürüdük. D) Doğru yolu bulmak için çok çalışmalısın.
Çözüm: Cümlelerde “yol” kelimesi farklı anlamlarda kullanılmıştır. C seçeneğinde “yol” gerçek anlamında, yani yürünecek bir güzergah olarak kullanılmıştır. Cevap: C
Soru 6:
Aşağıdaki cümlede geçen “derin” kelimesi hangi anlamda kullanılmıştır?
“Onun derin düşünceleri beni etkiledi.”
A) Genişlik B) Düşünce seviyesi C) Yükseklik D) Su seviyesi
Çözüm: Bu cümlede “derin” kelimesi düşünce seviyesi anlamında kullanılmıştır. Cevap: B
Soru 7:
“Sesi duyan herkes olduğu yerde kalmıştı.” cümlesinde geçen “kalmak” kelimesinin anlamı nedir?
A) Bir şeyin aynı yerde durması B) Hareketsiz olmak C) Bir yere gitmemek D) Geriye bir şeyin artması
Çözüm: Cümlede “kalmak” kelimesi, hareketsiz olmak anlamında kullanılmıştır. Cevap: B
Soru 8:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “düşmek” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Merdivenden düşerek kolunu kırdı. B) Notları düştüğü için çok üzüldü. C) Yapraklar ağaçtan düştü. D) Çocuk yere düştü ve ağlamaya başladı.
Çözüm: B seçeneğinde “düşmek” kelimesi mecaz anlamda, başarı seviyesinin azalması anlamında kullanılmıştır. Cevap: B
Soru 9:
“Dondu” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde gerçek anlamında kullanılmıştır?
A) Korkudan olduğu yerde dondu. B) Dışarısı o kadar soğuktu ki, sular bile dondu. C) Bilgisayarım dondu, bir türlü açılmıyor. D) Heyecanlanınca konuşması dondu.
Çözüm: B seçeneğinde “dondu” kelimesi gerçek anlamında, suyun katı hale gelmesi anlamında kullanılmıştır. Cevap: B
Soru 10:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “dar” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır?
A) Pantolon çok dar geldi. B) Dar sokaklarda yürümek zordur. C) Zaman çok dardı, acele etmeliydik. D) Kapıdan geçmek için dar bir alanda yürüdü.
Çözüm: C seçeneğinde “dar” kelimesi zamanın az olduğu anlamında mecaz kullanılmıştır. Cevap: C
BİR YORUM YAZIN
ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM