SIVILARDA VİSKOZİTE

Bir sıvının akmaya karşı gösterdiği dirence viskozite denir. Viskozitesi büyük ise sıvı akmaya karşı dirençlidir. Viskozitesi küçük olan sıvılar ise hızlı akar.

Sıvıların viskoziteleri

1. Moleküller arası bağların sağlamlığı arttıkça artar.
2. Molekül zinciri uzadıkça maddenin viskozitesi artar.
3. Viskozite sıcaklık yükseldikçe genelde azalır. Sıcaklığı artan bir sıvının molekülleri arasındaki çekim kuvveti giderek önemini kaybeder. Bu nedenle yüksek sıcaklıktaki sıvıların viskozitesi düşüktür.

Viskoziteyi etkileyen bazı temel faktörler:

Sıcaklık: Genellikle sıcaklık arttıkça, sıvıların viskozitesi azalır. Moleküllerin termal hareketliliği arttıkça, sıvıların daha düzgün akmasına izin verilir.

Moleküler Büyüklük: Moleküler büyüklük arttıkça viskozite genellikle artar. Büyük moleküller arasındaki sürtünme daha fazla olduğu için sıvının akışı daha zordur.

Moleküler Şekil: Moleküler yapı da viskoziteyi etkiler. Düzensiz, karmaşık veya uzun moleküler yapılar sıvının daha viskoz olmasına neden olabilir.

Moleküler Çekim Kuvvetleri: Moleküller arasındaki çekim kuvvetleri, sıvının viskozitesini etkiler. Güçlü çekim kuvvetleri olan moleküller arasındaki sürtünme artar, bu da viskozitenin artmasına neden olur.

Kimyasal Yapı: Sıvının kimyasal bileşimi ve bağ yapısı, viskozite üzerinde etkili olabilir. Özellikle polimerler gibi büyük moleküller içeren sıvılar genellikle yüksek viskoziteye sahiptir.

Örnek:
I. Boyaların yüzeylere daha kolay sürülebilir hale gelmesi için boyalar su ve tiner gibi viskozitesi küçük olan sıvılarla karıştırılarak kullanılır.
II. Sıcaklığı artan sıvıların akıcılığı küçülür, viskozitesi artar.
III. Akıcılık ile viskozite doğru orantılıdır.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

Çözüm
Boyalar inceltilmeden önce daha viskoz olan maddelerdir. Boyaların viskozitelerini azaltmak yani akışkanlıklarını artırmak için boyaya daha akışkan olan tiner ve su gibi maddeler eklenir. I. ifade doğrudur.
Akıcılık, sıcaklık arttıkça artar. Viskozite ise sıcaklık arttıkça azalır. Yani sıcaklığı artan sıvıların akıcılığı artar viskozitesi azalır. II. ifade yanlıştır.
Viskozite, bir sıvının akmaya karşı direncidir. Yani viskozite ile akıcılık ters orantılıdır. III. ifade yanlıştır.

Örnek:

Çözüm: Viskozite sıvının akmaya karşı gösterdiği dirençtir. Direnç, tanecikler arası çekim ile ilgilidir. Tanecikleri arası çekimi büyük olan sıvının viskozitesi genellikle büyüktür. Tanecikleri arası çekimi büyük olan sıvının kaynama noktası da genellikle büyüktür. Kaynama noktaları arasındaki ilişki viskoziteleri arasındaki ilişkiyi verir. Sıvıların viskoziteleri arasındaki ilişkinin III> I > II şeklinde olması beklenir. Cevap E

Viskoziteyi Etkileyen Faktörler konusu için tıklayın.

Çözümlü Örnek Sorular

Soru 1
Aşağıdakilerden hangisi viskozitesi en yüksek olan sıvıdır?
A) Su
B) Zeytinyağı
C) Bal
D) Alkol

Çözüm:
Viskozite, bir sıvının akmaya karşı gösterdiği dirençtir. Bal, viskozitesi yüksek bir sıvıdır, yani akması daha zordur. Bu nedenle bal, diğer seçeneklerden daha yüksek viskoziteye sahiptir.
Doğru cevap: C

Soru 2
Sıcaklık arttıkça sıvıların viskozitesi nasıl değişir?
A) Artar
B) Azalır
C) Değişmez
D) Önce artar, sonra azalır

Çözüm:
Sıcaklık arttıkça sıvı molekülleri daha hareketli hale gelir ve akışkanlık artar. Bu nedenle viskozite azalır.
Doğru cevap: B

Soru 3
Aşağıdaki sıvılardan hangisinin viskozitesi en düşüktür?
A) Zeytinyağı
B) Alkol
C) Gliserin
D) Motor yağı

Çözüm:
Alkol, diğer sıvılara göre daha düşük viskoziteye sahiptir. Alkolün moleküler yapısı, daha hızlı akmasını sağlar.
Doğru cevap: B

Soru 4
Bir sıvının viskozitesini etkileyen faktörlerden biri değildir?
A) Sıcaklık
B) Moleküller arası kuvvetler
C) Sıvının hacmi
D) Molekül yapısı

Çözüm:
Bir sıvının viskozitesini sıcaklık, moleküller arası kuvvetler ve molekül yapısı etkiler, ancak sıvının hacmi viskoziteyi etkilemez.
Doğru cevap: C

Soru 5
Viskozitesi yüksek olan bir sıvı için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Akışkanlığı fazladır
B) Akmaya karşı direnç gösterir
C) Sıcaklıkla viskozitesi artar
D) Moleküller arası çekim kuvveti zayıftır

Çözüm:
Viskozitesi yüksek olan bir sıvı, akmaya karşı direnç gösterir. Bu sıvılar ağır hareket eder ve akışkanlıkları düşüktür.
Doğru cevap: B