Selçuklu-Harzemşah-Moğol İlişkileri 10.Sınıf Tarih
Selçuklu-Harzemşah-Moğol İlişkisi Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması sürecinde Bizans ve Haçlılara karşı mücadelelerin verildiği dönemde doğuda beliren Moğol tehlikesi I. Alâattin Keykubat’ın bazı tedbirler almasına neden olmuştur. Bu dönemde Anadolu’daki kaleler ve surlar onarılırken Bağdat’ta bulunan Abbasi halifesine de askerî yardımlar gönderilmiştir.
Not: İlhanlılar, Cengiz Han’ın torunu Hülâgü Han tarafından İran’ın Tebriz kentinde kurulan bir Moğol devletidir. Zamanla İran, Irak, Suriye, Mısır, Kafkasya ve Anadolu’ya hâkim olan İlhanlılar 1295 yılında tam bağımsız bir devlet hâline gelmişlerdir. Gazan Muhammet Han Dönemi’nde Müslüman olan bu devlet 1335 yılında yıkılmıştır.
Sultan Alâattin Keykubat Moğol tehlikesine karşı önceleri Harzemşahlarla ve Eyyubilerle ittifak arayışı içerisine girmiştir. Celalettin Harzemşah’ın Eyyubilerin elindeki Ahlat’ı kuşatmasını kendisi için tehlike gören Alâattin Keykubat 1230 Yassıçemen Savaşı ile Harzemşahları yenilgiye uğratarak devletin yıkılışlarını hızlandırmıştır. Harzemşahların 1231’de İlhanlılar tarafından yıkılmalarının ardından Moğol saldırılarına açık hâle gelen Anadolu bu dönemde çıkan Babailer İsyanı’yla daha karışık bir döneme girmiştir. Moğolların önünden kaçan Türkmen kitleleri, Anadolu’ya gelerek Anadolu’daki yerleşik unsurları rahatsız etmişlerdir. Yeseviler tarikatına bağlı Baba İlyas’ın Anadolu’da başlattığı isyanı, müritlerinden olan Baba İshak sürdürmüştür. İsyanı bastırmakta zorlanan II. Gıyasettin Keyhüsrev başkenti terk etmiştir.
Not: Babailer İsyanı ile Türkiye Selçuklularının zayıfladığını fark eden Moğollar Anadolu’yu istila etmek için hazırlıklara başlamışlardır.