Türkiye’de Kent (Şehir) Yerleşmeleri

Kent ya da şehir nüfusunun çoğunlukla sanayi, ticaret ve hizmet işleriyle uğraştığı, tarımsal etkinliklerin alt düzeyde olduğu yerleşim birimleridir. Nüfusu 10 binden fazla olan yerleşim merkezleri kent olarak adlandırılır.

a. Nüfuslarına göre kentler

Şehirler, nüfuslarına göre küçük, orta büyüklükte, büyük ve metropolitan (çok büyük) kentler olarak dört ana gruba ayrılır.

b. Fonksiyonlarına göre kentler

Şehirler, nüfuslarına ve fonksiyonlarına göre sınıflandırılırlar. Şehirlerin fonksiyonlarına göre sınıflandırılmasında ekonomik, idari, askeri, kültürel özellikleri dikkate alınır. Şehirlerin bazılarında yalnızca bir fonksiyon gelişmişken bazılarında ise birden fazla fonksiyon bulunmaktadır.

Kara yoluyla deniz yolunun kesiştiği yerler olan limanlar, ticaret şehirlerinin can damarlarıdır. Liman şehirleriyle ticaret şehirlerini ayrı tutmak çok güçtür. Ülkemizdeki birçok liman şehri aynı zamanda ticaret şehridir.

1. Tarım kentleri: Giresun, Rize, Düzce, Bafra, Erbaa, Niksar, İnegöl, Akhisar, Salihli, Ödemiş, Söke, Kadirli, Ceyhan, Kilis, Kırıkhan, Burdur, Karaman, Aksaray, Kırşehir, Nevşehir, Niğde vb.

2. Sanayi kentleri: İstanbul, İzmit, Adapazarı, Bursa, İzmir, Adana, Batman, Karabük, Ereğli, İskenderun vb.

3. Ticaret kentleri: Denizli, Manisa, Aydın, Kayseri, Konya, Eskişehir, Erzurum, Malatya, Elazığ, Van, Şanlıurfa, Gaziantep ve Diyarbakır önemli ticaret şehirleridir. İstanbul, İzmir, Mersin ve Trabzon’da Serbest ticaret bölgeleri kurulmuştur.

4. Liman kentleri: İstanbul, İzmir, Mersin, Antalya, Trabzon, Samsun, Zonguldak, Ereğli, İskenderun vb.

5. Turizm kentleri: İstanbul, İzmir, Antalya, Alanya, Kuşadası, Bodrum, Marmaris, Fethiye, Nevşehir vb.

6. İdari kent: Ankara

7. Tarihi kentler: İstanbul, Edirne, Konya, Çorum, Diyarbakır, Şanlıurfa, Antakya vb.

8. Eğitim kentleri: Eskişehir, Ankara, İstanbul, İzmir vb.

9. Maden kentleri: Zonguldak, Soma, Tavşanlı, Elbistan, Batman, Ergani, Yatağan, Küre, Seydişehir, Murgul vb.

10. Askeri kentler: Gölcük, Polatlı, Konya, Malatya vb.