1. Kelime anlamı ile Reform; ıslah etme, yeniden şekil verme ve düzeltme anlamına gelir.

2. Reform hareketleri ise; Katolik Kilisesi’nin bozulması ve dini anlamlarından uzaklaşması ile XVI. yüzyılda Almanya’da başlayan harekettir.

Reform hareketlerinin nedenleri;

a. Kağıt, matbaa ve mürekkebin Avrupa’ya Haçlı Seferleriyle getirilmesi üzerine birçok fikir kitabı okunmaya başlandı. İncil Latinceden milli dillere çevrildi ve böylece Avrupa halkı bilinçlendi.
b. Coğrafi keşifler ve Rönesans hareketleri sonucunda kiliseye duyulan güven sarsıldı.
c. Kilisenin Afaroz, Enterdi ve Endülüjans gibi zorba uygulamaları halkı ve Avrupa krallarını zor duruma düşürmesiyle Katolik kilisesine karşı ayaklanmalar başladı.

Reformun Doğuşu:

1. Bir din adamı olan Alman kökenli Martin Luther İncil’i Latinceden Almancaya çevirmişti. Böylece İncil’de yazanlarla kilisenin uygulamalarının çok farklı olduğunu gördü.

2. Bu durumu protesto etmek isteyen Martin Luther 1517 yılında Almanya’da Wittenberg Kilisesi’nin kapısına 95 maddeden oluşan bir bildiri asmıştır.

• Buna göre;
  a. Papa ve kilisenin insanların günahlarını affetmesinin hiçbir değeri yoktur. Günahları sadece Tanrı bağışlar.
  b. Tanrı ile kul arasına kimse giremez.
  c. Endülüjans (Af kağıdı) satışı yapan rahipler büyük suç işlemektedir.

3. Kilisenin kapısına asılan bu bildiri papayı harekete geçirdi ve papa Martin Luther’i aforoz etti.

4. Papanın isteği ile Alman Kralı Şarlken, Martin Luter’i zindana attı, ancak Luther Saksonya Elektö­ rü tarafından kaçırıldı, burada İncil’in Almanca olarak çoğaltılmasını sağladı.

5. İncil’i okuyan ve Katolik Kilisesi’nin kendilerini yıllardır aldattığını anlayan Alman halkı (Protestanlar) Katolik Kilisesi’ne karşı mücadele etmeye başladılar.

6. Bu mücadeleler sonunda Katolik Alman Kralı ve Protestan Alman Prensleri arasında bir antlaşma imzalandı.

1555 Ogsburg Antlaşması:

• Buna göre;
  a. Protestan kilisesi ve mezhebi resmen tanınacak
  b. Prensler kendi topraklarındaki din faaliyetlerinin hakimi olacak.
  c. Prenslerin mezhebini kabul etmeyen halk başka bölgelere göç edebilecek.

7. Reform hareketleri Fransa’da Martin Luther’in fikirlerini benimseyen Kalven önderliğinde yapıldı, böylece burada Kalvenizm yayıldı. Bu mezhep 1598 Nant Fermanı ile serbest bırakıldı.

8. Reform hareketleri İngiltere’de bizzat VIII. Henri tarafından ortaya atıldı, burada Anglikanizm mezhebi doğdu.

9. İskoçya’da yine Kalvinizm kabul edildi, ancak burada bu mezhebe Presbiteriyen denildi.

10. İsveç, Norveç ve Danimarka’da Protestan mezhebi kabul edildi.

Reform Hareketlerinin Sonuçları:

• Avrupa’da Katolik kilisesi parçalandı ve yeni mezhepler doğdu.
• Kilise ve din adamlarına duyulan saygı ve muhabbet azaldı.
• Kiliseye bağlı okullar ayrıldı ve laik eğitim başladı.
• Katolik kilisesi kendini yenileme kararı aldı.
• Yıllardır halkı kandıran kilisenin malları halk tarafından yağmalandı.
• Bilimin üzerindeki engel kalktı Avrupa’da bilimsel çalışmalara hız verildi.