Dik Prizmalar
E // P olsun. P ve E düzlemleri içinde yer alan eş iki çokgenin köşeleri karşılıklı olarak birleştirilirse elde edilen cisme prizma denir,
- Çokgenlerin her birine prizmanın tabanları,
- Çokgenlerin kenarlarına taban ayrıtları,
- Çokgenlerin köşelerine prizmanın köşeleri,
- Taralı dikdörtgene prizmanın yanal yüzü,
- İki taban arasındaki dik uzaklığa ise prizmanın yüksekliği denir.
Özellikleri:
- Yan yüzleri tabanlara diktir.
- Yan yüzleri dikdörtgensel bölgedir.
- Tabanları eş çokgensel bölgeler olup birbirine paraleldir.
- Köşe sayısı taban çokgeninin kenar sayısının 2 katıdır.
- Ayrıt sayısı taban çokgeninin kenar sayısının 3 katıdır.
- Taban ayrıtlarının sayısı yaz
Özetle
n kenarlı bir çokgen olan dik prizmanın;
1) 2.n tane köşesi vardır.
2) n+2 tane yüzü vardır.
3) 3.n tane ayrıtı vardır.
4) 2 tane tabanı vardır.
Prizmanın Alanı ve Hacmi
Bütün prizmaların alan ve hacimleri aynı şekilde hesaplanır.
Hacim: V = (Taban alanı) . (Yükseklik)
Yanal alan: YA = (Taban çevresi) . (Yükseklik)
Yüzey alanı: A = (Yanal alan) + 2.(Taban alanı)
DİKDÖRTGENLER PRİZMASI
Bütün yüzleri dikdörtgen olan dik prizmaya dikdörtgenler prizması denir.
KARE DİK PRİZMA
KÜP
ÜÇGEN DİK PRİZMA
DÜZGÜN ALTIGEN DİK PRİZMA
DİK SİLİNDİR
- Tabanı daire olan dik prizmaya silindir denir.
- Bir dikdörtgenin bir kenarı etrafında 360° döndürülmesiyle dik (dönel) silindir elde edilir. 180° döndürülmesiyle yarım silindir oluşur.
- Dikdörtgen hangi kenar etrafında döndürülürse o kenar yükseklik, diğer kenar taban dairesinin yarıçapı olur.