Polisakkaritler (Çoklu Şekerler) 9.Sınıf Biyoloji
Çok sayıda glikoz molekülünün bağı ile birleşmesinden oluşan polimerlerdir. Polisakkaritler oluşurken, her bağlanma sırasında bir glikozit bağı kurulur ve bir molekül de su açığa çıkmaktadır.
En önemli polisakkaritler; nişasta, selüloz, glikojen ve kitin olarak sıralanabilir.
Polisakkaritlerin çeşitliliği, yapılarına katılan monosakkaritlerin farklı şekilde bağlanmaları ile sağlanır.
Polisakkaritlerin canlılarda depo maddesi ve yapıya katılma görevleri vardır.
NİŞASTA
- Bitkiler fotosentez ile ürettikleri glikozun fazlasını nişasta şeklinde lökoplastta depolar.
- Nişastanın sindirimi hayvan hücrelerinde, hücre dışında gerçekleşir.
- Nişasta hayvan hücrelerinde bulunmaz.
GLİKOJEN
- Bakteri, arke, mantar ve hayvanların hücrelerinde fazla şeker glikojen şeklinde depo edilir.
- İnsanda glikozun fazlası karaciğer ve kaslarda glikojen olarak depolanır.
- Karaciğerdeki glikojen gerektiğinde glikoza yıkılarak kan glikoz miktarı düzenlenir.
- Kastaki glikojen ise glikoza dönüştüğünde bu glikoz sadece kas faaliyetleri için kullanılır, kana verilmez.
SELÜLOZ
Bitkilerin hücre duvarı yapısına katılan bir polisakkarittir. Yeryüzünde en fazla bulunan polisakkarittir.
- Selüloz sentezi bitkilerde hücre zarında gerçekleşir.
- Glikozlar selülozu oluştururken iplik şeklindeki yapılar olan fibriller meydana gelir. Selüloz, kâğıt ve pamuğun ham maddesidir.
- İnsanlar ve hayvanlarda selülozun sindirimini gerçekleştiren enzim üretilmez.
- Otçul hayvanların bağırsaklarında yaşayan bakteriler sayesinde selüloz bu canlılarda sindirilir.
KİTİN
- Eklembacaklıların dış iskeleti ile mantarların hücre duvarının yapısal bileşiğidir. Yapısal olarak selüloza benzer.
- Kitin yapısına katılan glikoz molekülleri azotlu (N) gruplar içerir.
- Kitin sağlam bir yapıya sahip olduğundan ameliyat ipliklerinin üretiminde kullanılır. Ameliyatlarda kullanılan kitin dokuda çözündüğünden dikişin alınmasına gerek kalmaz.
BİR YORUM YAZIN
ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM