Plazma; katı, sıvı ve gaz gibi maddenin hallerinden biridir. Evrendeki maddenin %96’sı plazma halindedir. Gaz halindeki madde yüksek sıcaklıklara kadar ısıtıldığında gaz atomlarından elektron kopmaya başlar. Böylece madde eşit sayıda pozitif (+) ve negatif (-) iyonlardan oluşur. Teknolojinin gelişmesiyle düşük sıcaklıklarda da plazma elde edilebilmiştir. Özetle, gazın iyonlaşmış haline plazma denir.

• Şimşek, yıldırım, aurora, mum alevi, floresan lamba dünyadaki plazma örnekleridir.
• Yıldızlar, Güneş rüzgarları, Güneş uzayda bulunan plazma örnekleridir.
• Güneş, yıldızlar sıcak plazma; neon lamba, aurora soğuk plazmaya örnek olarak verilebilir.

Plazmaların Özellikleri

• Eşit sayıda pozitif (+) ve negatif (-) yüklü iyonlardan oluşurlar. Bu yüzden dış ortama göre yüksüzdürler.
• Isı ve elektriği iyi iletirler, kimyasal tepkimeler plazmalarda hızla gerçekleşir.
• Elektrik ve manyetik alandan etkilenirler.

GAZLAR

Dünyamızdaki atmosferin varlığı yaşamımızda önemli yer tutar. Atmosferdeki oksijeni solumamız bir yana, gazların varlığı hayatımızı kolaylaştırır. Birkaç örnek verelim:

1. Gezi balonlarında balonun, içindeki havayı ısıtarak yükselmesini sağlarız.
2. Güneşten gelen zararlı ışınları ozon tabakasında süzer.
3. Rüzgar enerjisinden faydalanarak enerji üretiriz.
4. Dünyanın gece çok soğuk, gündüz de çok sıcak olmasını engeller.
   – Atmosferde %75 azot, %21 oksijen, %1 oranında da argon ve karbondioksit gibi gazlar vardır.
   – Atmosferin %98’lik kısmı ilk 30 km yükseklikte bulunur.

GAZLARIN ÖZELLİKLERİ

• Gazların belirli bir hacmi yoktur.
• Gazlar bulundukları kabı ve ortamı tamamen doldurur.
• Gaz tanecikleri arasındaki boşluklar çok fazla olduğundan sıkıştırılabilirler. Örneğin araba lastiklerinin ve topların içinde sıkıştırılmış hava vardır.
• Gazlar birbiriyle her oranda homojen olarak karışır.
• Gazların hacmi oda sıcaklığında ve 1 atmosfer basınçta ölçüldüğünde, özkütle gazlar için ayırt edici özelliktir.