Öz indüksiyon Emk sı 11. Sınıf Fizik


Kategoriler: 11. Sınıf Fizik, Fizik
Cepokul

Şekildeki düzenekte reosta sürgüsünün hareketi devre akımının değişimine, devre akımının değişimide solenoidin manyetik akısının değişimine sebep olur. Bu değişen akı da indüksiyon emk sine, bu emk da ohm yasası gereği bir indüksiyon akımının oluşmasına sebep olur. Akımın oluşma sebebi dış bir etki değil de düzeneğin kendi kendini etkilemesi olduğundan, oluşan akımın ismi özindüksiyon akımıdır. Temelde bütün bu değişimlere devre akımının değişimi sebep olduğundan oluşan özindüksiyon emksinin değeri;

Örneğin, reosta ok yönünde çekilirse devre direnci artar. Dolayısıyla devre akımı (I) azalır. Bu durumda oluşacak olan öz indüksiyon akımı (iöz) devre akımıyla aynı yönlü olur.

L katsayısı devrenin kuruluşuna ve akım geçen sarımların özelliklerine bağlı olup öz indüksiyon katsayısı adını alır. Birimi Henry dir. Devre akımı sabitken öz indüksiyon akımı oluşmaz. Devre akımı büyürken öz indüksiyon akımı küçültecek yönde, devre akımı küçülürken de öz indüksiyon akımı devre akımını büyütecek yönde geçer.

Şekil I deki Δt, aralığında anahtar kapanıyor. Öz indüksiyon akımının değişimi Şekil II deki gibi oluyor. Δt2 aralığında akım sabit olduğundan Şekil II de öz indüksiyon akımı sıfır olur. Ata aralığında ise anahtar açılıyor. Öz indüksiyon akım değişimi Şekil II deki gibi oluyor. Buna göre;


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar