Otuz Yıl Savaşları (1618-1648)
Avrupa’da Mezhep (Otuz Yıl) Savaşları (1618-1648)
- Avusturya, İspanya, Almanya
- Alman Protestanlar, Alman Prensler, Fransa, Hollanda
30 Yıl Savaşlarına Nasıl Gidildi? Nedenleri?
1517’de Martin Luther’in, dini metinlerin tercümesi sonrası Kilise öğretilerine ve kilisenin halk üzerindeki dini baskılarına karşı başlattığı Reform Hareketi Almanya’da Protestanlık, İngiltere’de Anglikanizm, Fransa’da Kalvenizm gibi yeni mezheplerin kurulmasına neden olmuştur. Skolastik düşünce yıkılarak “Akıl Çağı’na” giden bu süreçte Avrupa Hristiyan birliği bozulmuştur.
- Kutsal Roma – Germen (Alman) İmparatoru II. Ferdinand Protestanlığı ortadan kaldırmak için İspanya ile birlik olup diğer Avrupa devletlerine savaş açmıştır.
- Fransa, İsveç, Danimarka, Hollanda ve Protestan Alman prenslikleri ile yapılan savaşları Kutsal Roma – Germen İmparatorluğu kaybetmiştir.
Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu’na karşı kendisi de Katolik olan Fransa’nın Lutercileri desteklemesi “Almanya’nın tek yönetim altında birleşerek güçlenmesine Fransa’nın karşı olması” anlayışı etkili olmuştur.
Savaşların sonunda imzalanan Vestfalya Antlaşması ile,
- Avrupa halkına mezhep seçme özgürlüğü verilmiştir.
- İsviçre, Hollanda ve Portekiz bağımsızlık kazanmıştır.
- Fransa, Avrupa siyasetine yön verecek güce ulaşmıştır.
- İngiltere, Avrupa’da en güçlü devlet haline gelmiştir.
- Papalık temsilcisi konferansta dinlenmemiş ve Westphalia (Westfalya) papalık onayına sunulmamıştır. Bu yaklaşım Avrupa’da modern devlet anlayışını güçlendirirken seküler yönetim anlayışını da başlatmıştır.
- Kutsal Roma – Germen İmparatorluğu savaş sonunda dağılırken İspanya güç kaybetmiştir.
- Fransa, Otuz Yıl Savaşları’ndan galip ayrılmış ve Kutsal Roma Germen İmparatorluğu’ndan toprak alarak gücünü artırmıştır.
- Vestfalya Barışı ile Avrupa’da dini etkenlerin yerini modern diplomasi almış ve uluslararası alanda modern devletler hukukunun temelleri atılmıştır.
30 Yıl Savaştan sonrası Avrupa’da görülen siyasal gelişmeler
Fransa, Kazandığı zaferle gücünü iyice artıran Fransa kralı XIV. Loui “Devlet demek ben demektir.” sözü ile mutlakiyet anlayışını katı bir şekilde uygulayacağını göstermiştir.
İspanya, sömürgelerinin büyük kısmını XVII. yüzyılda İspanya kaybetmiştir.
Hollanda, Otuz Yıl Savaşları’nda İsviçre ile beraber bağımsızlığını ilan etmiştir.
Avusturya, XVII. yüzyılda gücünü korumuştur.
Lehistan, taht kavgaları ve Rusya’nın genişlemesi sebebiyle gücünü koruyamamıştır.
İsveç, Otuz Yıl Savaşları’nda galip gelmiş ve gücünü artırmıştır.
Rusya, özellikle Çar I. Petro ile beraber güçlü bir devlet olma yolunda ilerlemeye başlamıştır.