Osmanlı – Venedik – Avusturya (1715-1713) ve İran Savaşları (1724 – 1746)
Osmanlı – Venedik ve Avusturya Savaşları (1715-1713)
Sebepleri:
- Osmanlının Karlofça Antlaşması ile kaybettiği Mora ve Dalmaçya kıyılarını geri alma isteği
- Venedik zulmüne uğrayan Moralı Rumların Osmanlı Devleti’nden yardım istemesi
- Osmanlı Devleti, Venediklilere savaş açıp Mora’ya müdahale edince Karlofça Antlaşması’nın bozulduğunu ileri süren Avusturya da Osmanlı Devleti’ne savaş açtı. Sadrazam Ali Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Petervaradin’de yapılan savaşı kaybetti. Dağılan Osmanlı ordusu Belgrat’ı Avusturya’ya bırakarak geri çekildi. Ali Paşa’nın yerine sadrazamlığa getirilen Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın çabalarıyla Pasarofça Antlaşması imzalandı (1718) antlaşmaya göre; :
- Belgrat dolayları Avusturya’ya bırakıldı.
- Mora Osmanlılarda kaldı.
- Dalmaçya kıyıları Venediklilerde kaldı.
Bu antlaşma:
- Karlofça Antlaşması’nı Avusturya adına tamamlayıcı bir özelliğe sahiptir.
- Osmanlı Devleti’nin kaybettiği topraklarını geri alma umutlarını sona erdirmiş ve Avrupa’yı daha yakından tanıma çabası içerisine girmesine neden olmuştur.
Osmanlı – İran Savaşları (1724 – 1746)
Lale devrinde başarısızlıkla devam eden bu savaşlar, Birinci Mahmut döneminde yapılan askeri yeniliklerin de etkisiyle Osmanlıların lehine dönüşmüştür.
1746 yılına gelindiğinde İran’ın barış istemesi üzerine imzalanan antlaşmayla:
Her iki taraf da (1639) Kasr-ı Şirin Antlaşması’ndaki sınırlara geri çekildi.
Doğuda da uzun süren bir barış dönemine girildi.
Çözümlü Örnek:
Osmanlı Devleti’nde;
I. Veraset sisteminde değişiklik yapılarak hanedanın en yaşlı üyesinin hükümdar olması
II. Avrupa’ya öğrenci gönderilmesi
III. Avrupa’da elçilikler açılması
gelişmelerinden hangilerinin, Avrupa’yı yakından tanımaya olanak sağladığı savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Çözüm: Osmanlı Devleti XVIII. yüzyılda Avrupa’nın bilimsel ve teknolojik üstünlüğünü kabul etmiştir. Avrupadaki gelişmeleri ve ilerlemeleri yakından takip etmek amacıyla Avrupa’ya öğrenci göndermiş ve elçilikler açmıştır. Doğru cevap (E) seçeneğidir.