OSMANLI TOPLUM YAPISI

Osmanlılarda yönetici sınıf Seyfiye, İlmiye, Kalemiye diye üçe ayrılıyordu.

Seyfiye

• Sadrazam
• Vezirler
• Beylerbeyi
• Sancakbeyleri

İlmiye

• Şeyhülislam
• Kazaskerler
• Kadılar
• Müftüler

Kalemiye

• Defterdarlar
• Nişancı
• Reisülküttap
• Divan kâtipleri

Örnek: Osmanlı Devleti’nde “kalemiye” meslek grubunu aşağıdaki devlet görevlilerinden hangileri oluşturmaktaydı?

A) Sadrazam ve vezirler
B) Beylerbeyi ve sancak beyleri
C) Nişancı ve defterdarlar
D) Sübaşılar ve kale koruyucuları
E) Kadılar ve müderrisler

Çözüm: Osmanlı Devleti’nde çeşitli yazışmaları gerçekleştiren üst düzey memurlar “kalemiye” meslek grubunu oluştururlardı. Nişancı ve defterdar gibi görevliler bu gruptandır. Doğru cevap (C) seçeneğidir.

1. Seyfiye (Ehl-i örf)

Yürütme gücünü temsil eden bu kol, padişah örfünün uygulayıcısı idi. Bu kol, sadrazamdan, en alt rütbedeki kapıkulu ve tımarlı sipahiye kadar uzanan görevlilerden oluşuyordu.

Kılıç ehli de denilen, silah taşıma ve kullanma yetkisine sahip bu kolun Divan-ı Hümayun’daki temsilcileri vezirlerdi. Bunlardan birinci vezire Veziriazam denirdi.

2. İlmiye (Ehl-i şer)

Osmanlı Devleti’nde ikinci önemli koldu. Osmanlı Devleti’nde; din, adalet, öğretim işleriyle uğraşanlar ve bilginler bu sınıfı oluştururlardı.

İlmiye sınıfı medresede yetişmiş bilgili kişilerden oluşuyordu.

Şeyhülislam, Anadolu ve Rumeli Kazaskerleri, kadılar, müftüler, müderrisler bu sınıfın mensuplarıydı.

3. Kalemiye (Ehl-i kalem)

Divan-ı Hümayun’da ve vilayetlerde devletin her türlü yazışmalarını yerine getiren memurlar, bu sınıfı oluştururlardı.

Dîvandaki temsilcileri, Nişancı, Reisülküttap ve Defterdarlardı.