PENÇİK SİSTEMİ

— Savaşla esir alınan Hristiyan çocuklarının beşte birinin devlet hizmetine alınması sistemidir.

* Savaşlarda, esirler de dahil olmak üzere ele geçirilen her şeye ganimet denir. İslam savaş hukukuna göre, savaşta ele geçirilen ganimetlerin beşte biri devlete kalır, beşte dördü savaşanlar arasında dağıtılırdı. İşte, savaşlarla elde edilen esir çocukların beşte birine “pençik oğlanı” bunların devlete kazandırılmasına da “pençik sistemi” denir.

* Bu sistem I. Murat döneminde başlatıldı. Mehmet Çelebi döneminde, Devşirme sistemi adını alarak yeniden düzenlendi.

DEVŞİRME SİSTEMİ

— Devletin asker ve devlet adamı ihtiyacını karşılamak amacıyla uygulanan sistemdir.

— Balkanlardaki Hristiyan ailelerden belli şartlarda alınan çocuklarla savaşta ele geçirilen çocuklar (pençik oğlanları) Türk-İslam kültürünü öğrenmeleri için önce Türk ailelerinin yanlarına gönderilirdi. Ortalama iki yıl bu ailelerin yanlarında kalan çocuklar, Türkçeyi ve İslami kuralları öğrendikten (devşirildikten) sonra Acemioğlanlar Ocaklarına gönderilirdi.

— Acemioğlanlar Ocaklarında temel eğitimlerini alan çocuklardan zeki olanları devlet adamı olarak yetiştirilmek üzere Enderun’a gönderilir, geri kalanları ise asker olarak kullanılmak üzere Kapıkulu Ordusu’na katılırdı.